آیا تا به حال پیش آمده است که در قلب خود آرزو کنید در یک قاب سبز از طبیعت؛ کوه، رودخانه، جنگل و آبشار را در کنار هم ببینید؟ اگر چنین آرزویی در قلب شما پنهان شده است و ذهن شما هزار دلیل منطقی را کنار هم قرار میدهد تا ثابت کند چنین قاب نابی در واقعیت و در طبیعت وجود ندارد باید بگویم که اتفاقاً این قاب ناب وجود دارد و راه دستیافتن به این منظرۀ حیرتبرانگیز بسیار سادهتر از آن است که تصور میکنید. برای تماشای این تصویر جذاب فقط و فقط کافی است به شهرستان کلات در حوالی شهر مشهد سفر کنید. در این مقاله میزبون قصد دارد در مورد آبشار ارتکند بنویسد. این آبشار جذاب و تماشایی در حوالی شهرستان کلات واقع شده است. شما هم با میزبون همراه باشید تا بیشتر در مورد ابشار ارتکند بخوانید.
دیدار از آبشار جذاب و تماشایی ارتکند همراه با میزبون
آبشار ارتکند دقیقاً کجا قرار گرفته است؟
برای رسیدن به آبشار جذاب و رؤیایی ارتکند لازم است جادۀ زیبا و چشمنواز ارتکند را درنوردید. اما باید مراقب باشید که پیش از رسیدن به شهر کلات از آبشار رؤیایی ارتکند عبور نکنید. جادۀ کلات در زیبایی و طراوت زبانزد عام و خاص است. مخصوصاً در اردیبهشت ماه که گلهای وحشی همراه با سبزههای دشتی میرویند و مسیر را به دشتی از سبزهزار تبدیل میکنند. آبشار بیمثال ارتکند چهل کیلومتر قبل از شهرستان کلات و در همین جاده واقع شده است. منطقۀ حوالی آبشار بینظیر ارتکند با نام روستای قطعه نو شناخته میشود. اما برای رسیدن به آبشار لازم است از چند روستای جذاب و تماشایی دیگر نیز عبور کنید. اولین روستایی که به آن برخورد خواهید کرد روستای سررود است. روستای سررود فقط و فقط ۷ کیلومتر از جادۀ اصلی فاصله دارد.روستای سررود از آب و هوایی خشک برخوردار است. در سمت غربی این روستا با فاصلۀ ۸ کیلومتر رشته کوههای تکخانه قابل مشاهده هستند. همچنین در جهت شمال شرق این روستا با فاصلۀ ۳ کیلومتر سرشاو جای خوش کرده است. با پشت سر گذاشتن روستای سررود جادهای فرعی و خاکی را خواهید دید لازم است این جادۀ خاکی را پیاده طی کنید. و لازم است اضافه کنم که این خاکنوردی در حدود ۲ ساعت زمان خواهد برد.
پ.ن اول: این پیادهروی جذاب و منحصر به فرد است، به دو دلیل. اول اینکه شما احتمالاً تنها نخواهید بود و همراه با دوستان یا افراد خانواده این راه را طی خواهید کرد و همراهبودن با عزیزان بهترین لحظات را خواهد ساخت. دیگر اینکه در انتهای این خاکنوردی جذاب شما به بهشتی جذاب و تماشایی خواهید رسید که ارزش این خاکنوردی را خواهد داشت.
پ.ن دوم: اگر صبح خیلی زود راهی این سفر شوید در هوای دلانگیز و روحنواز صبحگاهی این مسیر جانانه را خواهید گذراند. مطمئن باشید طراوت و شادابی صبحگاهی در جلوۀ زیبایی و چشمنوازی این مسیر تأثیر به سزایی خواهد داشت.
در مسیر رسیدن به آبشار ارتکند
حالا لازم است بگویم که این جادۀ خاکی فرعی خالی و خاکی نیست و اتفاقاً جذابیتهای زیادی با خود به همراه دارد و با همین جذابیتهای شایان شما را تا رسیدن به آبشار همراهی میکند.
در ابتدای جاده چندین مجموعه از قبیل مرکز پرورش ماهی و همچنین شالیزارهای سرسبز و دلانگیز برنحهای معروف کلات جلوه میکنند. سپس همینطور که جادۀ فرعی و خاکی را پشت سر میگذارید میبینید رودخانهای که آرام و باطمأنینه همراه شما قدم بر میدارد نیز در حال تغییر است. آب رودخانه رفته رفته شفافتر میشود. درۀ حایل باریکتر و باریکتر میشود. علفهای سبز بلندتر و بلندتر میشوند. درختان بلند و قطور انبوهتر و انبوهتر میگردند. تا اینکه شما چشم باز میکنید و میبینید که در عوض جادهای فرعی و خاکی در میان منطقهای تقریباً جنگلی و صددرصد ییلاقی ایستادهاید.
آبشار ارتکند
آبشار جذاب و تماشایی و منحصر به فرد ارتکند از چند بخش تشکیل شده است. این آبشار ناب در واقع پازلی از هم گسیخته است که تکههای آن با فاصله از هم در محیطی دلنشین قرار گرفتهاند. بر این اساس ابتدا به سراغ آبشار اول خواهیم رفت. آبشار اول در یک غار واقع شده است و همین امر یعنی واقعشدن یک آبشار در قلب یک غار خود به تنهایی یک جاذبۀ ناب گردشگری به شمار میرود. اما زیباییهای این آبشار به همین جا ختم نخواهد شد. با میزبون همراه باشید تا ادامۀ ماجرا را بخوانید.
این آبشار جذاب و حیرتبرانگیز در مجاورت صخرهای لزج و خیس جا خوش کرده است. اگر بخواهید از اولین قطعه یا اولین آبشار عبور کنید و به دومین آبشار برسید لازم است اصول اساسی صخرهنوردی را به خوبی بدانید. برای عبور از این سنگ سخت و لزج لازم است از ریشۀ درختان تنومند و قطوری که در اطراف آن ساکن هستند بهره ببرید و خود را بالا بکشید. حالا به آبشار دوم رسیدهاید.
آبشار دوم در مقایسه با آبشار اول از ارتفاع به مراتب بیشتر برخوردار است. بلندای آبشار دوم در حدود ۳۵ متر تخمین خورده است. این آبشار بر خلاف آبشار اول که در قلب یک غار جای گرفته بود در انتهای یک دره رخنه کرده است. در مجاورت آبشار دوم راهی مخصوص رول کوبی شده است. از طریق این راه رولکوبیشده یا از طریق تنورهای که در مجاورت آبشار واقع شده است امکان صعود بر فراز آبشار میسر خواهد بود. اگر بتوانید از این راه بالا بروید بر فراز آبشار دوم به منظرهای جانفزا و خیرهکننده خواهید رسید. البته لازم است این نکته را هم اضافه کنم که این کار به هیچ وجه راحت نخواهد بود و تمام افراد توان بالارفتن از این مسیر دشوار را نخواهند داشت. در واقع بهشت نصیب دیدۀ همگان نخواهد بود. اما خواهش میکنم پیش از هر چیز به رعایت اصول ایمنی اقدام کنید. سلامتی شما در اولویت قرار دارد. اگر در کنار رعایت اصول ایمنی و حفظ سلامتی قادر بودید این مسیر دشوار را پشت سر بگذارید از این آبشار صعود کنید و مطمئن باشید که تصویری ناب و حیرتبرانگیز نصیب دیدگان شما خواهد شد.
ادامۀ راه
اگر موفق شدید و از آبشار دوم عبور کردید، به عبارتی دیگر اگر از خان دوم هم گذشتید، همراه میزبون با راه ادامه دهید. همچنان شگفتیهای بسیاری در انتظار شما خواهند بود.
درهای که آبشار دوم در آن واقع شده است با نام درۀ اصلی شناخته میشود. از ویژگیهای شاخص این دره میتوان از شیب تند و عمق زیاد نام برد. این درۀ وحشی و خشن که البته در نوع خود از زیباترین و چشمنوازترین مناظر به شمار میرود و اتفاقاً در طبیعت گاهی همین وحشیبودن به معنای نهایت زیبایی قلمداد میشود، تا گذرگاه قلۀ قرهداغ ادامه پیدا میکند. ارتفاع قلۀ قرهداغ تا سطح دره به ۱۰۰۰ متر معادل ۱ کیلومتر میرسد. سپس با عبور از مسافتی کوتاه و هموار به یک تونل خواهید رسید. این تونلبیشباهت به غار نیست. سپس خواهید دید که آب رودخانه از یک سو به این تونل غار مانند وارد میشود و از سوی دیگر بیرون میریزد. در قلب این غار کوچک آبی زلال و شفاف و البته بسیار سرد که حاصل عبور رودخانه است در حوضچههایی کوچک باقی میماند و رفته رفته روی هم تلنبار میشود. به این ترتیب غار دریاچه یا حوضچههایی دائمی پیدا میکند که نعمتی پربها یعنی آب زلال و گوارایی دارند و بدون شک از این نعمت پربها به مهمانان خود خواهند بخشید.
محیط داخلی غار همیشه جذاب و تماشایی خواهد بود مخصوصاً اگر در غار آب وجود داشته باشد و در سرتاسر آن رودخانه در جریان باشد. غارها همیشه از هوایی مطبوع و دمایی متعادل برخوردار هستند. این غار نیز از این قاعده مستثنی نخواهد بود. شما میتوانید در این غار زیر آبشار بروید و چند دقیقهای بارش آبشار را بر سر خود احساس کنید. این تجربۀ ناب را از دست ندهید و اگر موفق شدید از آن مسیر دشوار عبور کنید و به آبشار برسید، زیر آبشار بایستید و از خنکای این آب زلال بهره ببرید.
این غار تونل مانند در حدود ۱۵ متر طول دارد. بنابراین خیلی هم کوچک نیست. در انتهای اسن تونل، آب از ارتفاعی در حدود ۱۰ متر به سمت پایین جریان دارد. به این آبشار ۱۰ متری در کنار آبشار دوم که ۳۵ متر ارتفاع داشت میتوان گفت آبشاری تقریباً مرتفع است که از قلب سنگی کوههایی سبز فرو میریزد. همچنین لازم است اضافه کنم که در مجاورت غار تردبانهایی در دو سمت تعبیه شده است. اگر از این نردبانهای دو ردیفه بالا بروید آبشار ارتکند که با سه دیوار سنگی قطور احاطه شده است را نیز در سمت راست خود خواهید دید.
پ.ن: حضور آب، و مخصوصاً آبشار پیامآور سبزی، طراوت و شادابی منطقه است. این منطقه نیز از این قاعده مستثنی نخواهد بود. شادابی، طراوت و سرسبزی این منطقه غیرقابل وصف است و فقط با قرارگرفتن در این فضا قابل لمس خواهد بود.
نکتۀ مهم
یک اتفاق بسیار زیبا در جهت حفظ محیط زیست در منطقۀ آبشار ارتکند رخ داده است. و آن این است که پلاستیکهایی تقریباً بزرگ تهیه شده است. افرادی که قصد ورود به این منطقه را دارند هر کدام یک پلاستیک دریافت میکنند و در ازای اجازۀ ورود به این منطقه مبلغی پرداخت میکنند. از گردشگران عزیز در همین مرحله خواسته میشود که زبالههای خود را فقط و فقط در کیسۀ پلاستیکی بریزند. به این ترتیب گردشگران طبیعتدوست که پس از خروج از منطقۀ محافظتشدۀ ارتکند با کیسهای مملو از زباله بازگردند در ازای تحویل کیسه مبلغ پرداختی ورودی خود را دریافت خواهند کرد. شاید باورش دشوار باشد اما همین استراتژی ساده و خلاقانه سبب شده است که منطقۀ ارتکند یکی از پاکیزهترین مناطق گردشگری باشد. پاکی طبیعت افزایندۀ زیبایی آن است. اگر میخواهیم از طبیعت لذت ببریم لازم است در حفظ پاکی آن نیز کوشا باشیم.
پ.ن اول: یک پیشنهاد ویژه به منظور دیدار از آبشار ارتکند سفر به مشهد و اقامت چند روزه در سوئیت در مشهد باشد. به این ترتیب در مدت اقامت چند روزۀ خود در مشهد در فرصتی یک روزه میتوانید راهی آبشار جذاب و تماشایی ارتکند شوید و از طبیعت بیمثالش بهره ببرید.
پ.ن دوم: اما پیشنهادی ویژهتر؛ هر زمان آبشار حیرتبرانگیز و تماشایی و باصفای ارتکند را به عنوان مقصد گردشگری خود انتخاب کردید میتوانید با رعایت کلیۀ موازین و اصول طبیعتگردی در موقعیتی که مشکلی برای طبیعت و درختان تنومند و پر برگ و بار آن منطقه ایجاد نکند آتش روشن کنید. وقتی آتش برافروخته آرام گرفت و به زغالی درخشلن تبدیل شد و از تب و تاب افتاد بستههای مخصوص را داخلش قرار دهید و اجازه دهید که دست کم یک ساعت تا یک ساعت و نیم باقی بماند تا حسابی پخته شود. حالا در مورد بستههای مخصوص بخوانید.
برای تهیۀ بستههای مخصوص، به ازای هر نفر یک ران مرغ تهیه کنید. مدتی، مثلاً یک روز، ران مرغ را داخل مرینیت پیاز، آبلیمو، فلفل، نمک و کمی سس مایونز قرار دهید. بعد هر ران مرغ را داخل کاغذ فویل بپیچید. البته قبل از پیچیدن لازم است مقداری از سس مرینیت را کنار ران مرغ قرار دهید و با یک چتکه کرۀ آبشده را روی آن بزنید. بعد از این کاغذ فویل را کاملاً دور ران مرغ بپیچید و بستۀ آماده را درون زغالهای برافروخته قرار دهید. در مدت زمان تقریباً طولانی که قرار است بستهها داخل زغال باشند میتوانید یک قوری چای آتشی هم دم کنید. کنار آتش بنشینید. از طبیعت ناب اطراف خود لذت ببرید. چای آتشی را نوش جان کنید و البته در کنار تمام این تفریحات از بستههای مخصوص هم غافل نشوید. نگران نباشید، بستهها نمیسوزند و خام هم باقی نمیمانند بلکه کاملاً پخته میشوند و به خوشمزهترین ران کبابی تبدیل میشوند. این کباب مخصوص را میتوانید همراه با پلوی آتشی دودی نوش جان کنید یا اگر میل داشتید بدون برنج صرف کنید.
بهترین زمان سفر به ارتکن
ارتکن به طور کلی یک منطقه بسیار خوش آب و هوا و سرسبز میباشد، اما زمستانها آب و هوای سرد و بسیار خشکی دارد و بهتر است فکر سفر به این منطقه در زمستان و هوای سرد را از سرتان بیرون کنید. بهترین فصل برای سفر به ارتکن بهار و تابستان میباشد که هوا نسبتا متعادل است. در بهار که گلها و درختان تازه شکوفه میزنند و عطر و بوی گلها و چمنها فضا را پر میکند، ارتکن به یک بهشت روی زمین تبدیل میشود.
اگر تصمیم گرفتید که به این منطقه فوق العاده سفر کنید، حتما کفش مناسب و کلاه و ضد آفتاب همراه با خود داشته باشید، در بخشی از روز آفتاب کاملا مستقیم به این منطقه میتابد. علاوه بر این وقتی مقصد آبشار و رودخانه دارد حتما به لباس اضافی نیاز پیدا خواهید کرد.
طبیعتگردی
یکی از جذابترین تفریحات یا شاید حتی بتوان گفت اتفاقات در زندگی تمام ما انسانها طبیعتگردی است. دقیقاً همان لحظاتی از عمر ما که از دغدغههای ریز و درشت زندگی روزمره جدا میشود و به اصل زیستن و نفسکشیدن میرسد. شاید جالب باشد بدانید که همۀ ما با هر نوع خُلق و خویی، با هر سلیقهای، با هر نگرشی، یا اصلاً با انواع و اقسام دغدغههایی که در کار و بار خودمان داریم باز محتاج هستیم به زمانی که دقیقاً در دل طبیعت باشیم. همان لحظههایی که شاید مجبور باشیم لباسی راحتتر به تن داشته باشیم و حتی کمی خاکی شویم و شاید هم گاهی پیش بیاید که با همان لباس راهنوردی زیر آب برویم و اندک که نه، اتفاقاً سر تا پا خیس شویم. ما نیاز داریم در شرایط سخت کوهستانی، درست در لابهلای صخرههای سخت و خشن قرار بگیریم و مجبور باشیم برای بالاکشیدن خودمان نه تنها از پنجههای پا بلکه از پنجههای دست نیز کمک بگیریم. در همین طبیعتگردیهای ماجراجویانه است که متوجه خواهیم شد که سبکباری چقدر ارزشمند است. درست همان زمانی که با یک کولهپشتی محدود بر فراز راه با دستهایی آزاد راه میرویم و آزادی و راحتی خودمان را با افرادی مقایسه میکنیم که کلی سبد و ظرف و فرش و ابزارآلات غیرضروری حمل میکنند. روزهای زیبایی هستند لحظاتی که در قلب طبیعت مجبور میشویم غذایی کبابی یا آتشی را امتحان کنیم یا از چایی بنوشیم که روی شعلۀ گُرگرفتۀ آتش سرخ دم کشیده است. یا شبهای زیبایی که مجبور میشویم زیر نور ماه و ستارهها باقی بمانیم و به جای خیرهشدن به یک سقف امن و گرم آسمان وسیع و فراخی را ببینیم که بیانتها است و چراغهای ظریفی دارد که از هر گوشه و کنارش سو سو میزنند اما به هیچ صورتی حاضر نیستند تمام فضا را روشن کنند. انگار میخواهند درست مثل نورهای مخفی که این روزها در خانههای مجلل شهری برای طراحی دکوراسیون داخلی استفاده میکنیم آسمان را زیباتر کند اما روشنتر نه. در چنین شبهایی تا میتوانید نخوابید و اگر ناخواسته و ناخودآگاه پلکهایتان روی هم فرود آمدند و چشمهایتان بسته شدند و خواب وجودتان را فراگرفت حتماً سعی کنید خیلی زودتر از همیشه بیدار شوید تا صبحهنگام، طلوع خورشید را بتوانید با چشم خودتان ببینید؛ یا واضحتر بگویم، درست در همان لحظهای که خورشید عزیز آرام و بی سر و صدا آهسته و نرمنرمک از خواب خوش شبانه بیدار میشود و در حال خمیازهکشیدن سلانه سلانه بر جایگاه خودش حاضر میشود شکارش کنید و لحظۀ خاص و باشکوهش را ثبت کنید. اینطوری و با این تمهیدات نه تنها طبیعت بلکه آسمان را درنوردیدهاید.