تهران، کلان شهری پرجمعیت و بزرگ است. از نظر جمعیت دومین کلان شهر خاورمیانه و بیست و چهارمین شهر جهان است. این کلان شهر بزرگ ۸٬۶۹۳٬۷۰۶ تن جمعیت دارد.
تهران اقلیمی دو گانه دارد. این کلان شهر دو ناحیۀ دشتی و کوه‌پایه‌ای دارد. تهران در کوه‌پایۀ رشته کوه البرز قرار گرفته است. امروزه پهنۀ آن تا ارتفاع ۹۰۰ تا ۱۸۰۰ متری از سطح دریا امتداد یافته است. از نظر آب و هوا این شهر نیمه خشک است. می‌توان گفت بیشینۀ باران آن در فصل زمستان است. کم باران ترین فصل برای این شهر تابستان است.
تهران قدیم
تهران پیشینه‌ای طولانی دارد. هم‌چون سایر شهرهای ایران زمین که از ایام دور زیسته‌اند و اقوام مختلف را به خود دیده‌اند. باستان‌شناسان زندگی در این منطقه از خاک ایران را تا دوران نوسنگی ردیابی کرده‌اند.
در سال ۱۳۹۳، اسکلت یک انسان در منطقهٔ مولوی تهران، متعلق به حدود ۷٬۰۰۰ سال پیش پیدا شد. در سال ۱۳۹۴ نیز یک اسکلت دیگر به همراه ابزارهای سنگی در نزدیکی همان محل یافت شد. میزبون پیشینۀ این شهر باشکوه را می‌گوید تا بیشتر قدر دان این خاک سربلند باشیم.
در برخی متون فارسی کهن، نوشته‌های پارسیگ، ری به عنوان زادگاه زرتشت معرفی شده‌است. همچنین در درگیری میان داریوش سوم و اسکندر مقدونی، اسکندر و سپاهیانش برای چند روز در این منطقه توقف داشته‌اند.
در تاریخ بیهقی نیز امیر مسعود غزنوی در ری توقف می‌کند. مردم ری حکومت او را به طوع و رغبت می‌پذیرند. حسن سلیمان فرمان‌روایی موقت شهر را بر عهده می‌گیرد. اهالی ری به سرداری حسن سلیمان ضرب شستی به دشمنان نشان می‌دهند و بیگانگان را از ری می‌رانند.
حملۀ مغول به ایران، خسارات بسیاری بر این خاک و بوم وارد کرد. ری نیز از این آسیب و خسارت مبرّا نبود. در اوایل قرن هفتم بر اثر حملهٔ چند بارهٔ مغول‌ها به ری بسیاری از مردم این شهر اصیل کشته شدند. به این حملۀ خانمان بر انداز رخدادهایی همانند زلزله را نیز اضافه کنید. ایران پاک من، وطن من، چه رنج‌ها که نکشیده‌ای و چه غم‌ها که ندیده‌ای.
ری که از شهرهای پرآوازهٔ آن دوران بود، ویران گشت. بسیاری از مردم این شهر کشته شدند. گروه‌هایی از آن‌ها نیز به دیگر نقاط پناه بردند. ری از هم پاشید. اما زندگی از جریان نیفتاد. مردم ری به اطراف پناه بردند. تهران یکی از محل‌هایی بود که پناهگاه مردم ری شد. این پناه گرفتن در کنار انتقال دانش، ساخت و ساز، تجارت و ورود بزرگ مردان و بزرگ زنان ری به تهران، توانست آغاز فصل تازه‌ای برای پیشرفت این شهر باشد.
پیش از پایتخت شدن تهران
در دوران صفوی، تهران اهمیت بسیار پیدا کرد. در سال ۹۳۳، شاه تهماسب صفوی دستور داد حصاری با چهار دروازه و ۱۱۴ برج را در این شهر بسازند. این کار برای پشتیبانی از پایتخت آن زمان کشور، یعنی قزوین انجام شد. اما باعث شد این شهر بیش از پیش اهمیت بیابد. پس از این نیز ساختمان‌های مهم بسیاری در این شهر ساخته شد.
از جمله بناهایی نظیر حمام، تکیه و مدرسهٔ خانم به دستور مهین‌بانو، خواهر شاه تهماسب. از دیگر رخدادهای مهم آن دوران، ساخت بازاری برای این شهر بود که پس از ساخت حصار انجام شد. همچنین انتصاب بیگلربیگی که به دستور شاه عباس صفوی برای بلوک این شهر صورت گرفت بیش از پیش بر اهمیت این شهر افزود.
اما روزگار خوش این شهر به پایان رسید. صفویان سرنگون شدند و این شهر به دست افغان‌ها افتاد. بار دیگر این شهر درد کشیده به خاک و خون کشیده شد و مرکز رخدادها و توجه‌ها قرار گرفت. نادرشاه افشار تهران را از افغان‌ها خالی کرد و پسرش، رضا قلی میرزا را حکمران این شهر قرار داد.
حکم‌رانی پسر پادشاه بر این شهر نشان از اهمیت تهران در آن زمان داشت. پیشینهٔ محله‌هایی نظیر چاله‌میدان و عودلاجان به این دوران برمی‌گردد. اگر قصد سفر به این شهر پر خاطره را دارید می‌توانید قبل از حرکت با اجاره خانه در تهران اقامتگاه خود را رزرو کنید.
شاید به علت موقعیت جغرافیایی این شهر بود که پس از صفویان بارها محل اقامت افراد مهم حکومتی شد. همین اقامت‌های افراد حکومتی در این شهر باعث شد در سال ۱۱۳۹ بیشتر هم مورد توجه قرار بگیرد. اولین قدم‌ها برای پایتخت شدن این شهر توسط کریم‌خان زند برداشته شد. او برای مدت کوتاهی تهران را به عنوان پایتخت انتخاب کرد. اما دیری نپایید و در نهایت به دلایل اقلیمی و زیست‌محیطی، یا شاید موقعیت جغرافیایی پایتخت ایران را به شیراز منتقل کرد.
پایتخت شدن تهران
آقا محمدخان قاجار، بنیان‌گذار پادشاهی قاجار که پس از بارها تلاش موفق شد این شهر را تصرف کند. در نوروز سال ۱۱۶۵، پس از سال‌ها جنگ با خاندان زند و مدعیان پادشاهی، آقا محمد خان قاجار پیروز شد و این شهر را پایتخت خواند. در آن زمان جمعیت این شهر که حالا دیگر پایتخت بود از بیست هزار تن فراتر نمی‌رفت و نیمی از این شهر باغ و بستان بود.
سفر به تهران
شاید از پایتخت فقط دود و ماشین و ساختمان‌های سر به فلک کشیده دیده باشید. اما زمانی بود که این شهر پرجنب و جوش تنها چند محله داشت و بازاری‌هایی که هر روز به دنبال کسب روزی حلال حجره‌های خود را صبح زود باز می‌کردند و نماز مغرب می‌بستند. افراد سرشناس زیادی در این شهر زندگی کردند و در کوچه و بازارهای آن قدم زدند، زندگی کردند، فرزندانی پرورش دادند و در همانجا از دنیا رفتند. این شهر پرخاطره پر از خانه‌ها و مکان‌های دیدنی قدیمی زیادی است مثل خانه شهید مدرس که زمانی محل زندگی وزیر مختار فرانسه بود و یا باغ فردوس که تجلی بهشت کوچکی بر روی زمین است. سری به عمارت مسعودیه بزنید و در این عمارت بزرگ ساعات خوشی را سپری کنید. در سفر به پایتخت کشور عزیزمان ایران دیدنی‌های بسیاری خواهید دید. این شهر اصیل، وسیع و پر جمعیت با تنوع بافت شهری و حضور اقوام مختلف ایرانی، هر ساله پذیرای گردشگران بسیاری از سراسر ایران و سراسر جهان است. با اجاره آپارتمان در تهران پیش از قدم گذاشتن در راه دغدغۀ اقامتگاه را تسلّی دهید.
[…] تهران ؛ شهر کهن ، پایتخت امروز ایران زیبا و سربلند […]