کیش جزیرهای در استان هرمزگان و شهرستان بندر لنگه است. این جزیره زیبا که تا کمتر از نیم قرن پیش تعداد اندکی آن را میشناختند و تعداد ساکنان آن زیاد نبودند، امروز به یکی از مهمترین جاذبههای کشورمان تبدیل شده است. تعدد جاهای دیدنی کیش و تنوع آنها موجب شده تا سفر به کیش ماندگارترین و خاطرهانگیزترین سفرهای افرادی باشد که چند روزی را در کیش اقامت میکنند. شما هم اگر قصد سفر دارید و هنوز مقصد خودتان را مشخص نکردهاید بهتر است در مورد کیش و تفریحات بیمثالش بیشتر بدانید. بدون شک بعد از آشنایی بیشتر با این جزیرۀ کوچک اما تماشایی در مورد انتخاب مقصد سفر قاطعانه تصمیم خواهید گرفت. از شما گردشگران پر شوق دعوت میکنیم تا انتهای این مقاله با ما همراه باشید چون در این سفر میزبون قصد دارد از سیر تا پیاز جزیرۀ زیبای کیش بنویسد.
آشنایی با تاریخچه جزیره کیش
جزیرۀ دلبرانۀ کیش با مساحت ۸۹/۷ کیلومتر مربع در میان آبهای نیلگون خلیج فارس قرار گرفته است. آنچه از تاریخ کیش پیش از اسلام در دست است بسیار ناچیز میباشد. نیارخوس دریاسالار یونانی در سال ۳۲۵ قبل از میلاد با فرمان اسکندر برای عملیاتی اکتشافی به سواحل دریای عمان و خلیج فارس آمد و در این سفر از کیش نیز گذشت. نوشتههای وی از این سفر تنها منبع به دست آمده از تاریخچه کیش قبل از اسلام است. چیزهایی که در نوشتههای نیارخوس توصیف شده با مشخصات جزیره کیش همخوانی دارد.
پ.ن: این ماجرا نشان میدهد که جزیرۀ تماشایی کیش از قدمتی بسیار طولانی برخوردار است. قدمتی که ابتدای آن به دوران باشکوه ایران باستان میرسد. بنابراین در این جزیرۀ دلربا میتوانیم شاهد آثار باستانی نیز باشیم.
اوج شکوفایی کیش
در دوره هخامنشیان جزیره کیش مرکز اصلی صید مروارید برای هندوستان و بینالنهرین بود و بازرگانان به این جزیره رفت و آمد داشتند.
شکوفایی و عظمت کیش در قرن چهارم هجری پس از زلزله سیراف محقق شد. با فروپاشی بندر سیراف در زلزله تورانشاه با کمک حاکمان بنیقیصر به آبادانی کیش پرداختند و بازرگانان سیراف در این منطقه مستقر شدند. بدین سبب کیش مرکز عمده بازرگانی خلیج فارس شد.
در عصر اتابکان به خاطر اهمیت ویژه کیش، والی خلیج فارس در این جزیره ساکن بود و بر همه جزایر خلیج فارس حکومت میکرد.
در دوره غزنویان، خوارزمشاهیان، سلجوقیان و مغول جزیره کیش در اوج رونق و شکوفایی خود بوده است. در این دورهها کیش مرکز بازرگانی خلیج فارس محسوب میشده است. مورخان این دوره در نوشتههای خود از آبادانی و چشمنوازی کیش گفتهاند. ویرانههای شهر تاریخی حریره در بخش شمالی جزیره کیش حکایت از عظمت کیش در دوره ایلخانان مغول دارد.
پ.ن: آنچه از مرور تاریخ و سرگذشت جزیرۀ کیش به دست میآید این است که این جزیرۀ محبوب در تمام دوران تاریخ از شکوه خاصی برخوردار بوده است و همیشه به عنوان مرکز ارزشمند و قابل توجه تجاری و بازرگانی شناخته میشده است. در واقع میتوان گفت موقعیت جغرافیایی و شاید هم آب و هوای ناب این جزیره همیشه در طول تاریخ مردم سراسر جهان را به خود جذب کرده است.
دوران زوال کیش
ایران همیشه به خاطر اهمیت استراتژیک خود مورد توجه کشورهای دیگر بوده است. در این میان موقعیت ویژه و خاص کیش در خلیج فارس، این جزیره را دو چندان مورد توجه قرار داده است. در سدههای پانزده و شانزده میلادی با روی دادن انقلاب صنعتی در اروپا، بازارهای مشرق زمین مورد توجه اروپاییها مخصوصا پرتغالیها قرار گرفت. در سالّای اولیه قرن ۱۶ میلادی پرتغالیها کشتیهای جنگی و بازرگانی خود را به خلیج فارس فرستادند تا بر بازارهای ایران، هند و عربستان چیره شوند.
در سال ۱۵۰۶ میلادی آلفونس آلبوکرک دریاسالار پرتغالی با ناوگان خود، پس از آتش زدن چند بندر در شهر هرمز لنگر انداخت. او از امیر کیش و هرمز خواست تا تسلیم شوند اما آنها این کار را نکردند و اینگونه بود که پرتغالیها هرمز و گمبرون را تصرف کردند. پس از این اتفاق آینده کیش دچار دگرگونی شد و وارد دوران انزوا و زوال گردید.
تسلط پرتغال بر این نواحی تا عصر صفویان ادامه داشت. در این مدت تا توانستند غارت و ویران کردند و روز به روز شرایط اقتصادی و تجاری منطقه برای اهالی منطقه سختتر و ضعیفتر شد. شاه عباس صفوی بعد از جنگ با عثمانیها، راهی آزاد کردن بحرین، هرمز و کیش از چنگ پرتغالیها شد. در دهه سوم قرن هفده میلادی تمامی این بخشها به ایرانیان بازگشت. با این حال از اهمیت این مناطق بسیار کاسته شد و بندر تازه عباس موقعیت اقتصادی ویژهای یافت. کیش جزیرهای نیمه متروکه و مأمنی برای دزدان دریایی گردید.
پ.ن: در واقع همان محبوبیت و جاذبهای که میتواند رونق و شکوفایی اقتصادی، تجاری و فرهنگی و اجتماعی را با خود به ارمغان بیاورد؛ میتواند آشوب و غوغای جنگها و هجوم بیگانگان را نیز به همراه داشته باشد. جزیرۀ کیش همان زور که همیشه محبوب تجار و جهانگردان بوده است، مورد توجه بیگانگان نیز قرار گرفته و از همین طریق نیز آسیبهایی جدی را متحمل شده است.
کیش دوباره جان گرفت
در دوره ناصرالدین شاه کیش به قوامالملک شیرازی واگذار شد و او جزیره را به مبلغ ۲۵ هزار تومان به محمدرضاخان سطوتالممالک حاکم لنگه فروخت. تا دوران پهلوی کیش بارها خرید و فروش شد. در سال ۱۳۴۰ شمسی دکتر منوچهر اقبال کیش را به مبلغ ۹۰۰ هزار تومان خریداری کرد. در سال ۱۳۴۹ هیأت کارشناسی ایران و آمریکا از کیش بازدید کردند. با توجه به موقعیت جغرافیایی و استراتژیک کیش، این جزیره دوباره به چشم آمد و به عنوان یکی از مراکز بینالمللی توریستی و تجاری در دستور کار و بهرهبرداری قرار گرفت. در مهرماه سال ۱۳۵۱ سازمان عمران کیش ثبت شد. این سازمان طرح منطقه توریستی جزیره کیش را با هزینه زیادی آغاز کرد و تا قبل از انقلاب فاز اول آن به همراه بخشی از فاز دوم به اجرا در آمد.
با پیروزی انقلاب فعالیتهای سازمان عمران متوقف شد. در اواخر سال ۱۳۵۸ سرفصل جدیدی در جهت آغاز فعالیتهای تجاری و رونق مناطق محروم جنوب کشور آغاز کرد. اما این لایحه به دلیل مشکلات بعد از انقلاب سالها اجرایی نشد. در تیر ماه ۱۳۶۸ هیئت وزیران جزیره کیش را به عنوان منطقه آزاد تجاری و صنعتی اعلام کرد و فعالیتهای اقتصادی در جزیره کیش دوباره آغاز شد.
در نهایت در سال ۱۳۷۱ رشد توسعه کیش با تأسیس سازمان منطقه آزاد کیش سرعت بالایی گرفت و بار دیگر در کالبد نیمه جان جزیره زیبا و دلنشین کیش روح تازهای دمیده شد.
پ.ن: در حال حاضر نیز جزیرۀ زیبا و دلگشای کیش یکی از محبوبترین نقاط ایران زمین به شمار میرود. هر ساله افراد بسیار زیادی از سراسر ایران باشکوه و همچنین از سراسر جهان، جزیرۀ دلربای کیش را به عنوان مقصد سفر خود انتخاب میکنند. در این جزیرۀ تماشایی، انواع و اقسام تفریحات مدرن، آبی و غیرآبی یا حتی هوایی در نظر گرفته شده است. همچنین جاهای دیدنی کیش با تعداد بسیار زیاد و جذابیت خاصی که دارند توانستهاند نظر گردشگران با سلایق مختلف را به خود جذب کنند. به عبارتی دیگر، اگر برای شما جالب است که سنت و مدرنیته را در کنار هم ببینید لازم است مهمان جزیرۀ کیش باشید. اگر دوست دارید انواع و اقسام غذاهای خوشپخت سنتی ایرانی و کلاسیک اروپایی را نوش جان کنید و در کنار آن از غذاهای سریع نیز بهره ببرید باز لازم است مهمان جزیرۀ کیش باشید. همچنین، اگر مایل هستید دنیای زیر آب و پرواز در میان ابرها را تجربه کنید باز هم لازم است مهمان جزیرۀ کیش باشید.
جاذبههای تاریخی و طبیعی جزیره کیش
جزیره چشمنواز کیش هم برای آنان که در جست و جوی یافتن بقایای تاریخ کهنسال ایران هستند، هم برای آنان که دریا و طلوع و غروبش را دوست دارند و هم برای عاشقان مناطق خشک حرفها برای گفتن دارد. جاذبههای کیش گوناگون و رنگارنگ است. واقعیت این است که کیش برای تمامی افراد، با هر سن و هر سلیقهای چیزی در چنته دارد تا به نمایش بگذارد.
کشتی یونانی
لحظه وداع خورشید با زمین و پنهان شدنش در پس کشتی فرتوت یونانی یکی از زیباترین تصاویری است که در ساحل کیش دیده میشود. این کشتی متعلق به یک یونانی بوده و در مرداد ماه سال ۱۳۴۵ در قسمت جنوب غرب جزیره کیش لنگر انداخته است. علت به گل نشستن این کشتی عظیمالجثه هنوز هم پس از سالها نامعلوم و مبهم است. کشتی یونانی یکی از جاذبههای پر طرفدار جزیره زیبای کیش میباشد.
شهر زیرزمینی کاریز
شهر زیرزمینی کاریز مساحتی بالغ بر ده هزار مترمربع دارد و در عمق ۱۶ متری زمین قرار گرفته است. کاریز به معنی قنات است و این شهر زیرزمینی به شهر قناتها هم شهرت دارد. قنات شهر کاریز دارای آب شیرین میباشد و از این رو در گذشته بسیار مورد توجه کشورهای حاشیه خلیج فارس بوده است. این شهر تاریخی یکی از زیباترین جاهای دیدنی کیش است. سقف شهر کاریز پوشیده از صدفها و مرجانهایی است که باستانشناسان عمر برخی آنها را بالغ بر ۵۷۰ میلیون سال دانستهاند. مجموعه شهر کاریز امروز علاوهبر زیباییهای تاریخیاش در دل خود غرفههای صنایع دستی، رستوران سنتی و موزه را هم جای داده است.
مطلب مرتبط: شهر کاریز و تاریخ ۲۵۰۰ ساله در اعماق زمین
پارک دلفینها و باغ پرندگان کیش
پارک دلفینهای کیش و باغ پرندگان یکی از جذابترین جاهای دیدنی کیش برای گردشگران است. جذابیت این مکان برای کودکان و نوجوانان چندین برابر است. این مجموعه به پارک دلفینهای کیش شهرت دارد.
با گذر از ورودی مجموعه، وارد باغ پرندگان میشوید. تقریبا پنجاه گونه از پرندگان در این باغ نگهداری میشوند. گونههای مختلفی از طاووسها، پلیکانها و طوطیها در این مکان وجود دارد که دیدنشان بسیار جذاب است.
قسمت دیگر پارک، آکواریومی دارد که گربههای دریایی، شیرهای دریایی، پنگوئنها و دیگر پستانداران دریایی در آن زندگی میکنند.
یکی از جذابترین قسمتهای پارک بخشی است که در آن نمایش دلفینها و کلاسیکشو برگزار میشود.
شهر باستانی حریره کیش
شاید برایتان جالب باشد که یک شهر باستانی با قدمت ۸۰۰ سال در یکی از مدرنترین جزایر ایران وجود داشته باشد. شهر باستانی حریره یکی از جاهای دیدنی کیش میباشد که متعلق به قرون ۵ تا ۱۰ هجری قمری است. متاسفانه به علت فرسایش و سایر عوامل طبیعی بخش زیادی از این شهر باستانی تخریب شده است و اگر به آن توجه نشود تا چند سال دیگر مابقی آن نیز به دست نابودی سپرده خواهد شد. بنا بر گفته باستان شناسان، این شهر در دوره ساسانیان ساخته شده است و علت نامگذاری جالب آن، نرم و لطیف و سبز بودن این شهر میباشد که به حریر تشبیه شده است. در حال حاضر این شهر سرسبزی و لطافت خود را از دست داده است، اما به دلیل قدمت آن به عنوان یک جاذبه گردشگری مورد توجه بسیاری از گردشگران، اهالی کیش و باستان شناسان قرار گرفته است.