کیش جزیره‌ای با جاذبه‌های شگفت‌انگیز فراوان است. اگر بخواهید تمام جاذبه‌های کیش را تجربه کنید یا باید برای چند بار به این جزیره زیبا سفر کنید و یا برای مدتی طولانی با رزرو سوئیت در کیش اقامت نمایید. سالانه نزدیک به ۲ میلیون گردشگر داخلی و خارجی به این جزیره جنوبی سفر می‌کنند. کیش هم جاذبه‌های تاریخی دارد، هم دیدنی‌های طبیعی. هم بازارهای رنگارنگ دارد و هم سواحل خاص و بی‌نظیر. شهر زیر زمینی کاریز یکی از جاذبه‌های تاریخی جزیره کیش می‌باشد که شهرتی جهانی یافته است.
در این مطلب همراه میزبون باشید تا با هم به اعماق زمین سفر کنیم.
تاریخچه شهر زیرزمینی کاریز
قنات کاریز یکی از مناطق مهم گردشگری در کیش است که بالغ بر ۲۵۰۰ سال قدمت دارد. این قنات در عمق ۱۶ متری زمین قرار گرفته و نمونه بی‌نظیری از هنر معماران ایرانی و طبیعت منحصربه‌فرد کیش است. وسعت قنات ۱۰۰۰۰ متر مربع می‌باشد. سقف این ساختار زیرزمینی با فسیل صدف‌ها و مرجان‌هایی تزئین شده که با توجه به آزمایش‌های دانشگاه مونیخ آلمان بر روی این فسیل‌ها عمر آن‌ها بین ۵۳ تا ۵۷۰ میلیون سال تخمین زده شده است. بستر آهکی-مرجانی آن از فعالیت مرجان‌های عصر حاضر شکل گرفته است و عمرش بیش از چند هزار سال نیست. این سقف مرجانی در گذشته بستر آب دریا بوده و قطری حدود ۷ متر دارد. صدف‌ها و آبزیانی که امروز بر روی سقف به شکل فسیل در آمده‌اند به راحتی قابل مشاهده هستند.
موقعیت شهر کاریز کیش
دو رشته از دو سمت منطقه صفین و باغو در دو سوی جزیره سرچشمه می‌گیرد که ابتدای کاریز هستند. رشته‌ها بعد از طی مسیری معین به شهر زیرزمینی کاریز می‌رسند و تبدیل به سه رشته می‌شوند. آب بعد از شهر زیرزمینی کاریز همچنان جریان دارد تا به شهر قدیمی حریره منتهی شود. ۲۷۴ حلقه چاه در مسیر آب قرار دارد که مخصوص برداشت آب می‌باشد. ۷۴ حلقه از این چاه‌ها در مجموعه کاریز قرار دارند. وجود این چاه‌ها در مسیر آب بیان‌گر این است که آب در کاریز هم به شکل ساکن وجود داشته و هم به سوی مظهر کاریز در جریان بوده است. در قسمتی از سقف کاریز یکی از حلقه‌های چاه که در لایه‌ای مرجانی به عمق هفت متر و با شکلی مخروطی ایجاده شده، قابل مشاهده است.
با بارندگی‌های فصلی که در کیش اتفاق می‌افتد، آب کاریز کیش تأمین می‌شود. مرجان‌هایی که در مسیر آب کاریز هستند، آب‌ها را تصفیه می‌کنند. ساکنان این منطقه از این آب‌های تصفیه شده و گوارا استفاده می‌کرده‌اند.
در قرن‌های پنج و شش هجری شمسی، کیش یکی از مراکز اصلی تجارت خلیج فارس و دریای عمان بوده است. آب آشامیدنی کیش در این قرون میان کشورهای حاشیه خلیج فارس به دلیل گوارا و پاکیزه بودن از ارزش بالایی برخوردار بوده است.
کاریز شهر همیشه خنک در زیر زمین
شاید بتوان مهم‌ترین ویژگی کاریز را هوای خنکی دانست که دائم در این شهر زیرزمینی در جریان است. این موضوع با در نظر گرفتن موقعیت جغرافیایی کیش و آب و هوای گرم مناطق مختلف این جزیره بسیار اهمیت می‌یابد. کاریز در تمام فصول سال هوایی خنک و دلپذیر دارد و در طول سال تغییری نمی‌کند. دمای آن همیشه ثابت است و همین نکته سبب شده تا هوایی معتدل داشته باشد و دمای آب برای شرب همیشه مناسب باشد.
کاریز جاذبه دیدنی کیش
این قنات ۲۵۰۰ ساله تا مدت‌ها قبل متروک و بدون استفاده در زیر زمین رها شده بود و هیچ جاذبه‌ای برای مردم نداشت. به مرور زمان آب شیرین شهر توجه عده‌ای را به خود جلب کرد، با ورود به شهر و آشنایی با هوای خنک و معتدل آن، همچنین جلب توجه مرجان‌ها و فسیل‌های روی سقف، سرمایه‌گذاران زیادی برای سرمایه‌گذاری بر روی این اثر تاریخی اعلام آمادگی کردند. در شهریور سال ۱۳۷۸ توجه مردم بیش از پیش به سوی کاریز جلب شد و با مشارکت سرمایه‌گذاران مختلف، در این شهر تاریخی روح تازه‌ای دمیده شد. البته این شهر دیگر نقش یک قنات را پیدا نکرد، بلکه تبدیل به شهری باستانی و با ارزش شد که چشم‌های زیادی را از سراسر دنیا به خود خیره می‌کند.
مرمت شهر زیرزمینی کاریز توسط فردی به نام مهندس حاجی حسینی آغاز شد. وی فردی ایرانی، مقیم کشور آلمان بود و بعد از ۳۲ سال دوری از کشور به وطن بازگشت و به بررسی قنات کاریز پرداخت. او با جذب سرمایه‌گذار خصوصی پروژه احیای کاریز را کلید زد و این بنای تاریخی را با اصول معماری ایرانی تعمیر و مرمت نمود.
هنگام بازسازی و مرمت، روی منبعی که آب شیرین داشت به همراه کانال‌های مربوط به منبع، محافظی به نام کول قرار دادند تا کیفیت آب تحت‌الشعاع مرمت و بازسازی قرار نگیرد و از بین نرود. کول‌ها استوانه‌هایی از جنس سیمان هستند و از چاه‌ها و قنات‌ها و تونل‌ها محافظت می‌کنند. بعد از مقاوم سازی کاریز، مسیری که به کاریز منتهی می‌شود به بازارچه و رستوران و موزه مجهز شد تا رفاه مسافران هنگام بازدید مورد توجه قرار گرفته باشد. این قسمت‌ها نیز با معماری سنتی ایرانی ایجاد شدند. در حال حاضر شهر زیرزمینی کاریز گردشگران زیادی را ترغیب می‌کند تا به اعماق زمین سری بزنند.
موزه خلیج فارس
همان‌طور که پیش‌تر گفته شد پس از مرمت موزه‌ای به نام موزه خلیج فارس در این شهر تاریخی ساخته شد که یکی از دیدنی‌های شهر کاریز به شمار می‌رود. این موزه ۲۸۰ متر مربع مساحت دارد و در آن دوره‌های مختلفی از زمین‌شناسی فسیل‌های مختلف قرار دارد. این فسیل‌ها به همراه نام و قدمتشان در موزه قرار داده شده‌اند تا بازدید از آن‌ها تاریخ را برای بازدیدکنندگان زنده کند. همچنین آزمایشاتی که باستان‌شناسان شهر مونیخ آلمان بر روی فسیل‌ها انجام داده‌اند نیز در موزه خلیج فارس وجود دارد. یکی از فسیل‌های جالبی که در این موزه وجود دارد، یک فسیل ۵۷۰ ساله به شکل لاک‌پشت است. به جز فسیل‌ها در این موزه اسناد و مدارکی از نقشه‌های قدیمی خلیج فارس وجود دارد که بازدید از آن‌ها نیز خالی از لطف نخواهد بود. بازدیدکنندگان در موزه خلیج فارس می‌توانند اطلاعاتی از خلیج فارس و جزیره کیش را به دست آورند و بیشتر با تاریخچه این جزیره زیبا و همچنین فرهنگ و رسوم مردم ساکن در جزیره آشنا شوند.
کاریز در بلوار میرمهنای جزیره کیش، حد فاصل میدان المپیک و میدان فارور قرار دارد.
[…] مطلب مرتبط: شهر کاریز و تاریخ ۲۵۰۰ ساله در اعماق زمین […]