جاهای دیدنی نیشابور بسیار بیشتر از آن هستند که در تصور می‌گنجد. نیشابور تماشایی یکی از شهرهای مهم، ارزشمند و دیرینه در ایران زمین است. در گذشته‌های خیلی دور، خطۀ خراسان از ارزشی بی‌اندازه و مثال‌زدنی برخوردار بود و مهمترین شهر آن نیز شهر نیشابور بود. شهری که زادگاه و خانۀ بزرگان تاریخ بوده است و مهمترین روزهای سرنوشت‌ساز تاریخ ایران زمین را از سر گذرانده است. نیشابور شهر تاریخ بیهقی است؛ شهر مسعود غزنوی، شهر ابوالفضل بیهقی. نیشابور شهر عطار و خیام است. شهر تاریخ است. نیشابور شهری است که حملۀ مغول آن را با خاک یکسان کرد اما بلافاصله بلند شد، ایستاد و دوباره جان گرفت. شاید اگر روی نقشه نیشابور را پیدا کنید و در مقایسه با شهرهای بزرگ قرار دهید از لحاظ وسعت کوچک به نظر برسد اما اگر وارد این شهر شوید، ژرفای این شهر باشکوه را خواهید دید. میزبون در این مقاله قصد دارد از ژرفای شگرف این شهر عزیز بنویسد. از شما یاران جان دعوت می‌کنم با میزبون همراه باشید تا نیشابور محبوب را بیشتر بشناسید.
گشت و گذار در کوچه‌باغ‌های نیشابور همراه با میزبون
مسجد جامع در شهر نیشابور
مسجد جامع در شهر نیشابور
یکی از مهمترین بناهای تاریخی در هر شهر و دیاری مسجد جامع شهر است. مسجد جامع به بزرگترین مسجد شهر گفته می‌شود که مهمترین رویدادهای فرهنگی، اجتماعی و حتی سیاسی شهر در آن مسجد رخ می‌دهند. شهر ناب و تاریخی نیشابور نیز از این قاعده مستثنی نخواهد بود. در این شهر دلبرانه بنایی تاریخی و دلکش وجود دارد که با عنوان مسجد جامع شهر شناخته می‌شود. این مسجد تاریخی که یکی از زیباترین و محبوب‌ترین جاهای دیدنی نیشابور به شمار می‌رود در خیابان امام قرار گرفته است. این مسجد دیرینه و تماشایی در دورۀ حکومت تیموریان، یعنی پس از حملۀ مغول، بنا شده و از جملۀ مساجد چهار ایوانی به شمار می‌رود. مسجد جامع نیشابور ارج و منزلتی ملی دارد و به همین دلیل در فهرست آثار ملی ایران زمین به ثبت رسیده است. در این یادگار تاریخی می‌توانید شاهد زیباترین و ظریف‌ترین انواع آجرکاری باشید. اما ویژگی منحصر به فردی که سبب می‌شود این مسجد بزرگ بیش از سایر مساجد مورد توجه و مطالعه قرار بگیرد عدم وجود مناره و گنبد است. خوشبختانه مسجد جامع در شهر نیشابور از شناسنامه برخوردار است و برای کند و کاو در مورد دورۀ ساخت آن نیازی به بهره‌گیری از شواهد به جا مانده در بخش‌های مختلف بنا نخواهد بود بلکه می‌توان با یقین از کتیبۀ موجود بر سر در ورودی از زمان ساخت بنا اطمینان حاصل کرد. اتفاقاً بر اساس همین سر در گفته شده است که مسجد در عصر تیموریان ساخته شده است.
بازار سرپوشیده در شهر نیشابور
بازار سرپوشیده در شهر نیشابور
یکی از زیباترین بخش‌های سفر، قدم‌زدن در بازارهای شهر مقصد است. مخصوصاً اگر این بازار، بازاری تاریخی باشد و مخصوصاً اگر اقلام و کالاهایی که در آن در معرض فروش قرار گرفته‌اند ساختۀ دست اهالی شهر باشند. به این ترتیب اغراق نخواهد بود اگر ادعا کنم که یکی از جذاب‌ترین و محبوب‌ترین جاهای دیدنی نیشابور بازار سرپوشیدۀ این شهر دلبرانه است. شاید جالب باشد بدانید که این بازار، بازاری تاریخی به شمار می‌رود چون در دورۀ پهلوی اول بنا شده است و بر این اساس می‌توان گفت قریب به یک قرن شاید حتی بیش از یک قرن قدمت دارد. دیرینگی بازار و ظرافت به کار گرفته شده در معماری بنا سبب شده است این بازار دلبرانه ارزشی ملی بیابد و در فهرست آثار ملی ایران زمین جای بگیرد. در انتهای دالان سرتاسری و بلند بازار سرپوشیدۀ شهر نیشابور به بخشی خواهید رسید که با نام بازار محلوج‌ها شناخته می‌شود. این بخش از بازار به ویژه در گذشته از شهرت و رونق ویژه‌‌ای برخوردار بود. محلوج به معنای پنبه است. در دوره‌های پیش از عصر ما، زمانی که پنبه از طریق جادۀ ابریشم به این شهر و دیار می‌رسید این قسمت از بازار رونق و شکوه بسیاری داشت. در حال حاضر نیز این بازار بسیار مورد توجه گردشگران عزیز قرار می‌گیرد و جذاب‌ترین و تماشایی‌ترین سوغات شهر نیشابور از غرفه‌های فعال در همین بازار دیرینه خریداری می‌شوند.
زیورآلات ساخته از فیروزۀ نیشابوری؛ سوغات محبوب شهر نیشابور 
زیورآلات ساخته از فیروزۀ نیشابوری؛ سوغات محبوب شهر نیشابور
پ.ن: در سفر خود به شهر نیشابور حتماً از بازار سرپوشیدۀ این شهر عزیز فیروزۀ مشهور نیشابوری را به عنوان سوغات بخرید و برای عزیزترین عزیزان خود سوغات ببرید. اینکه فیروزۀ نیشابوری چه فایده‌هایی دارد را بگذاریم کنار و همین قدر بگوییم که زیباست و چون زیباست جان‌فزاست و چون جان‌فزاست محبوب است و چون محبوب است هزاران هزار خاصیت دارد. اما شک نداشته باشید که مرغوب‌ترین نوع فیروزه را در بازار سرپوشیدۀ شهر دیرینۀ نیشابور خواهید یافت. نگین‌های چشم‌نواز فیروزه را معمولاً روی اسکلتی از نقره سوار می‌کنند و به این ترتیب به نقرۀ سفید روح می‌بخشند. پس شاید بتوان گفت فیروزه جان‌بخش است و جان می‌بخشد.
آرامگاه عطار نیشابوری
آرامگاه عطار نیشابوری در شهر فیروزه‌ای نیشابور
یکی دیگر از جاهای دیدنی نیشابور آرامگاه عطار نیشابوری شاعر برجستۀ ایران زمین است. همۀ ما عطار عزیز را با منطق‌الطیر می‌شناسیم. عطار دقیقاً در همان سالی که مغول به نیشابور حمله کرد از دنیا رفت. اینکه آیا عطار در مواجهه با حملۀ مغولان دار فانی را وداع گفته است یا اینکه پیش از آن حملۀ خونین جان به جان‌آفرین تسلیم کرده است مشخص نیست. اولین سنگ‌بنایی که به عنوان آرامگاه این شاعر بزرگ ساخته شد در دورۀ تیموریان بر زمین نهاده شد. این آرامگاه دقیقاً در جذاب‌ترین نقطۀ تاریخی این شهر قشنگ یعنی در شادیاخ تاریخی نیشابور بنا شد. این آرامگاه دیرینه و دلنواز در میان باغی سرسبز و مدهوش‌کننده واقع شده است که سراسرش را سبزی برگ و عطر دل‌انگیز گل‌های رنگارنگ فراگرفته‌اند. بنابراین می‌توان گفت آرامگاه عطار از سه جهات تماشایی و جذاب است. اول اینکه پیکر یکی از بزرگترین شاعران عارف و نامی ایران زمین در آن آرمیده است. دوم اینکه در دیدار از این بنا شاهد اثری تاریخی خواهید بود که در عهد تیموریان ساخته شده است و ویژگی‌های معماری در عصر تیموری را به وضوح نشان خواهد داد. سوم اینکه این جاذبۀ ناب باغی دلگشا است که طراوت طبیعت در آن موج می‌زند و با وجود اینکه باغ یک آرامگاه است حیات را برای مهمانانش به ارمغان می‌آورد. شاید حیات‌بخشی آن به این علت باشد که عطار نیشابوری با روح لطیفش در خاک آن باغ تماشایی به خوابی خوش فرو رفته است و شاید هنوز حتی در دل خاک به سرودن عاشقانه‌های شاعرانه‌اش می‌پردازد. و شاید اگر گوش تیز کنیم، وقتی قدم برمی‌داریم در آن بوستان دلنواز صدای عطار را بشنویم که دارد از منطق‌الطیرش می‌خواند یا کسی چه می‌داند شاید حتی چند بندی به آن اضافه کند.
آرامگاه کمال‌الملک در نیشابور چشم‌نواز
آرامگاه کمال‌الملک در نیشابور چشم‌نواز
نیشابور دلنواز شهر بزرگان است. یکی از بزرگترین مردان هنرمند در تاریخ ایران زمین در خاک پاک و باشکوه نیشابور دوست‌داشتنی و محبوب به خواب خوش ابدی فرو رفته است. آرامگاه بزرگ‌مرد هنر نقاشی و نگارگری ایران زمین در همسایگی آرامگاه عطار واقع شده است. به عبارتی دیگر بزرگان در کنار هم جای گرفته‌اند. آرامگاه کمال‌الملک در دوۀ پهلوی و با هنرمندی و زبردستی هوشنگ سیحون، مهندس توانایی که طراحی و ساخت آرامگاه خیام و همین طور آرامگاه حکیم فردوسی را بر عهده داشت ساخته شد. این آرامگاه که همچون هنر دست نقاش بزرگ و چیره‌دست، کمال‌الملک، تماشایی است و به حق برازندۀ این مرد هنرمند است در سال ۱۳۴۲ رونمایی شد. هوشنگ سیحون و تیم همراه و همکار ایشان برای طراحی و ساخت این بنای به یاد ماندنی مدت دو سال زمان صرف کردند و در نهایت توانستند همراه با نام کمال‌الملک نام خود را نیز پاینده کنند. در حال حاضر آرامگاه کمال‌الملک یکی از محبوب‌ترین جاهای دیدنی نیشابور به شمار می‌رود و همیشه در تمام روزهای سال چه در گرما و چه در سرما گردشگران بسیاری راهی دیار نیشابور می‌شوند و به حتم در سفر خود به این شهر عزیز بازدید از آرامگاه کمال‌الملک را از یاد نخواهند برد. چون مگر می‌شود ایرانی باشیم، هنردوست باشیم اما کمال‌الملک هنرمند را از یاد ببریم! البته علاوه بر گردشگران ایرانی، گردشگران عزیزی که از اقصا نقاط جهان، ایران زمین را به عنوان مقصد سفر خود انتخاب می‌کنند بدون شک به شهر نیشابور سفر می‌کنند و در این سفر دل‌انگیز از آرامگاه مردان بزرگ تاریخ این سرزمین بازدید خواهند کرد.
افلاک‌نمای خیام در شهر نیشابور؛ فرصت دیدار از آسمان فیروزه‌ای
افلاک‌نمای خیام در شهر نیشابور؛ فرصت دیدار از آسمان فیروزه‌ای
یکی دیگر از دیدنی‌ترین و همچنین جذاب‌ترین جاهای دیدنی نیشابور با نام افلاک‌نمای خیام شناخته می‌شود. این جاذبۀ گردشگری علمی نه تنها می‌تواند به بهترین شکل ممکن یاد حکیم بزرگ ایرانی، خیام نیشابوری را زنده کند بلکه به تمام گردشگران و مهمانان شهر نیشابور فرصت نگاهی دوباره و البته تازه به آسمان را می‌بخشد. بنای افلاک‌نمای خیام در محوطۀ آرامگاه خیام جای گرفته است. این بنا که نه تنها بار علمی بلکه بار تاریخی بسیار ارزشمندی را بر دوش نگه داشته است از سال ۱۳۷۹ پا به عرصۀ هستی گذاشته و ساخت آن سال‌های بسیار زمان برده است. این افلاک‌نمای حیرت‌برانگیز که نام حکیم عمر خیام بر فراز آن می‌درخشد، بزرگترین افلاک‌نما در سراسر خاورمیانه به شمار می‌رود. این بزرگترین افلاک‌نمای خاورمیانه دریچه‌ای است شفاف به سوی آسمان. در افلاک‌نمای خیام تمام تمهیدات لازم اندیشیده شده است تا گردشگران عزیز بتوانند با قرارگرفتن در وضعیتی راحت به تماشای زیباترین تصویر عالم، یعنی تماشای ستارگان و افلاک بنشینند. به عبارتی دیگر در افلاک‌نمای خیام، سالن به نسبت بزرگی در نظر گرفته شده است که صندلی‌هایی درست مثل صندلی‌های سینما دارد. فضای سالن کاملاً تاریک است، دقیقاً همان طور که از یک سالن سینمای خوب انتظار می‌رود. تنها تفاوتی که این میان به جلوه‌گری بس جذاب و دلربا می‌پردازد این است که گرچه در سالن سینما به تماشای یک فیلم خواهیم نشست در افلاک‌نمای حکیم عمر خیام دل به ستارگان آسمان و افلاک خواهیم سپرد. افلاک‌نمای خیام در حال برداشتن اولین گام‌ها در عرصۀ معرفی هر چه بیشتر آسمان به مردم اهل زمین است. میزبون امید دارد که این حرکت فرخنده هر چه بیشتر و هر چه قوی‌تر ادامه پیدا کند. همچنین میزبون از گردشگران عزیز دعوت می‌کند که به صرف آسمان فیروزه‌ای نیشابور، مهمان این شهر دلکش و تماشایی باشند.
پ.ن: در گذشته‌های دور، زمانی که هنوز صفحه‌های نمایش کوچک و بزرگ چشمان ما آدم‌ها را به خود معطوف نکرده بودند؛ شب‌های آرام، چشم‌ها به آسمان خیره می‌شدند. شاید بتوان گفت که در آن دوران تمام امیدها به آسمان بود. چون اگر راه می‌خواستند به آسمان نگاه می‌کردند و اگر در قلب یا ذهن خود گره‌ای می‌یافتند باز به آسمان نگاه می‌کردند و اگر به دنبال سرگرمی و ساعاتی خوش بودند باز هم به آسمان نگاه می‌کردند. در آن دوران آسمان هم راه را از چاه نشان می‌داد و هم گره‌های قلب و ذهن را می‌گشود و هم فرصتی برای سرگرمی فراهم می‌آورد.
هر زمان مهمان افلاک‌نمای خیام بودید به یاد روزگار گذشته چشم به آسمان فیروزه‌ای و درخشان نیشابور بدوزید. بدون شک رازهای بسیار از آسمان برای شما فاش خواهد شد. رازهایی که در عصر و روزگار ما به زیر لایه‌ای غبارگرفته از دود و آلودگی پنهان شده است. لایه‌ای که ما در هیچ کدام از شب‌ها و روزهای عمرمان نمی‌بینیمش؛ چون سرهای‌مان را بالا نمی‌گیریم.
آرامگاه حکیم عمر خیام در شهر نیشابور
آرامگاه حکیم عمر خیام در شهر نیشابور
یکی دیگر از جاهای دیدنی نیشابور با نام آرامگاه خیام شناخته می‌شود. امکان ندارد گردشگران عزیز شهر دلبرانه و تماشایی نیشابور را به عنوان مقصد سفر خود انتخاب کنند و سراغ از آرامگاه حکیم عمر خیام نگیرند. به عبارتی دیگر می‌توان گفت مهمترین و مشهورترین جاذبۀ گردشگری در شهر دلنواز و محبوب نیشابور ارامگاه حیام عزیز است. حکیم عمر خیام نه تنها در ایران زمین بلکه در اقصا نقاط دنیا شناخته‌شده و محبوب است. شاید بتوان گفت یکی از عمده‌ترین دلایلی که بسیاری از گردشگران خارجی را به سفر به ایران زمین و خطۀ خراسان و دیدار از شهر نیشابور ترغیب می‌کند دیدار از آرامگاه این مرد بزرگ است.
خیام نیشابوری در زمینۀ ادبیات و علم نجوم و ریاضیات و حکمت و فلسفه بسیار خوش درخشیده است و در تمام این حوزه‌ها که هر یک به تنهایی دشوار و دیریاب هستند تا چه رسد به مجموع آن‌ها در کنار هم گوی سبقت را از تمام هم‌عصران و حتی نسل‌های بعد از خود ربوده است.
شایسته است آرامگاه این مرد بزرگ را ببینید. به نظر شما مقبرۀ مردی حکیم و دانشمند که قله‌های رفیع ادبیات، فلسفه، نجوم و ریاضیات را درنوردیده است باید به چه صورتی طراحی و ساخته شود تا درخور شأن این دانشمند والامقام باشد؟ بدون شک هوشنگ سیحون، این مهندس معمار و هنرمند و دانشمند معاصر برای ساخت این آرامگاه نفیس و ارزشمند با چالش بسیار بزرگی روبه‌رو بوده است.
هوشنگ سیحون که علاوه بر آرامگاه حکیم عمر خیام، چندین و چند آرامگاه مهم و ارزندۀ دیگر را نیز طراحی کرده است به حق صاحب هنر بود و به شایستگی توانست این چالش دشوار و نفس‌گیر را پشت سر بگذارد. هوشنگ سیحون با مهارت و با به کار گیری هنر دیرینه و اصیل معماری توانست تمام خصوصیات و ویژگی‌های منحصر به فرد شخصیت و زندگی حکیم عمر خیام را در طراحی و ساخت بنای آرامگاه بگنجاند. به صورتی که می‌توان ادعا کرد بنای آرامگاه با اینکه بی‌جان است و از مصالح ساختمانی ساخته شده است اما هر بار که گردشگران عزیز مهمانش می‌شوند لب به سخن باز می‌کند و از سراسر زندگی پر فراز و نشیب خیام نیشابوری دادِ سخن می‌دهد. شاید به همین دلیل است که تمام مردم ایران زمین و تمام عاشقان و والهان حکیم عمر خیام نیشابوری از سراسر اکناف عالم رهسپار این شهر فیروزه‌ای درخشان می‌شوند تا پای داستان‌های دلکش این بنا بنشینند که دارد آرام و با طمأنینه نقل می‌کند از آنچه بر حکیم عمر خیام گذشته است.
پ.ن اول: حکیم عمر خیام نیشابوری مهمترین راه گشایش را توجه به درون می‌داند. این حکیم بزرگ معتقد است که تغییر باید از درون ایجاد شود. اعتقادی که در حال حاضر نیز به شیوۀ علمی هر روز و هر ساعت دارد جان می‌گیرد و گسترش پیدا می‌کند. در واقع خیام می‌خواهد بگوید اگر از رخدادی یا رفتاری یا گفتاری یا واقعه‌ای در جهان دلگیر می‌شوید فقط و فقط کافی است به درون خود رجوع کنید، و قلب خود را بکاوید و موضع درد و رنج را در خود پیدا کنید و سپس برای همیشه آن درد را از زندگی‌تان بزدایید. این معنای عمیق و قابل تأمل در رباعی حکیم عمر خیام به وضوح قابل دریافت است.
ای نسخۀ نامۀ الهی که توئی
وی آینۀ جمال شاهی که توئی
بیرون ز تو نیست هرچه در عالم هست
در خود بطلب هر آنچه خواهی که توئی
پ.ن دوم: اگر مشتاق هستید در مورد آرامگاه حکیم عمر خیام بیشتر بخوانید فقط و فقط کافی است روی لینک زیر کلیک کنید:
در دایره‌ای کآمدن و رفتن ماست
آن را نه بدایت نه نهایت پیداست
کس می‌نزند دمی در این معنی راست
کاین آمدن از کجا و رفتن به کجاست
قلعۀ لکل لک آشیان در حوالی شهر نیشابور
قلعۀ لکل لک آشیان در حوالی شهر نیشابور
یکی دیگر از جاهای دیدنی نیشابور که در حوالی این شهر فیروزه‌ای جای گرفه است با نام قلعۀ لک لک آشیان شناخته می‌شود. قلعۀ لکل لک آشیان در روستایی به همین نام در قسمت جنوب شرقی شهر نیشابور واقع شده است. این قلعۀ دیرینه که قدمت آن به دوران قاجار می‌رسد در فهرست آثار ملی ایران زمین به ثبت رسیده است. اما شاید بتوان گفت که انتظار می‌رود قدمت و دیرینگی قلعۀ لکل لک آشیان بسیار بیشتر از دورۀ قاجار باشد. چون در گذشته‌های خیلی دور، یعنی در قرون ابتدایی پس از ورود دین مبین اسلام به ایران زمین و شاید حتی در دورۀ ایران باستان رسم بر این بوده است که برای پناه‌گرفتن از دشمنان داخلی یا حتی خارجی قلعه‌های مستحکمی بنا می‌کرده‌اند و در آن قلعه‌ها پناه می‌گرفته‌اند. در بیشتر موارد قلعه‌ها بر فراز کوه‌های بلند ساخته می‌شده‌اند و مصالحی که برای ساخت آن‌ها به کار می‌رفته است عمدتاً از جنس سنگ و آهک بوده‌اند، چون استحکام برای بنای قلعه بسیار اهمیت داشته است. بر این اساس می‌توان گفت که معماری به کار رفته در قلعه‌ها بسیار متفاوت از معماری سایر بناها بوده است چون از بنای قلعه‌ها انتظار می‌رفته است که در مقابل دشمن و آسیب‌های احتمالی آن از پناهندگان محافظت کند.
در گذشته‌های بسیار دور که جنگ‌ها به صورت تن به تن و با تیر و کمان یا شمشیر صورت می‌گرفته است جنگ‌ها برای مدت‌های طولانی، حتی گاهی برای چند سال، به طول می‌انجامیده است. در تمام مدت جنگ، سپاه متخاصم قلعه را محاصره می‌کرده است و افرادی که در قلعه پناه گرفته بوده‌اند گاه برای چند ماه و گاه برای چند سال نمی‌توانسته‌اند از قلعه خارج شوند. به همین دلیل قلعه‌ها به نسبت بزرگ بوده‌اند و در آن‌ها تمام امکانات برای زندگی طولانی مدت از قبیل چشمۀ آب و امکان کشاورزی و تأمین مواد غذایی وجود داشته است. علاوه بر این، خراب بودن قلعه‌ها در عصر و دورۀ ما نیز به هیچ عنوان عجیب و دور از ذهن نخواهد بود چون سپاه دشمن وقتی بر افراد ساکن و پناهنده در قلعه غالب می‌شده است در اولین اقدام تمام سعی خود را برای از بین بردن قلعه به کار می‌برده است تا دیگر دوباره افرادی به قلعه پناهنده نشوند. چون غلبه‌کردن بر قلعه و از بین بردن افراد درون قلعه کار بسیار دشواری بوده است. مخصوصاً اینکه همیشه در هنگام ساخت قلعه‌ها مدت زمان بسیار زیادی را به برنامه‌ریزی و تفکر دربارۀ پیداکردن محلی صعب‌العبور و دیریاب و حتی غیرقابل دسترس صرف می‌کرده‌اند.
قلعۀ لک لک آشیان نیز یکی از همین قلعه‌های صعب‌العبور بوده است. همان طور که از نام قلعه پیدا است، این قلعه، لک لک آشیان بوده است. همان طور که خیلی خوب می‌دانید همیشه لک لک در نقاطی بلند و غیرقابل دسترس خانه می‌سازد. نام این قلعه می‌توان حاکی از این امر باشد که بلندای این قلعه و محل قرارگیری آن به صورتی است که فقط لک لک می‌تواند بر فراز آن بنشیند و به آن دسترسی پیدا کند.
پ.ن: یکی از این قلعه‌های تاریخی و پرماجرا قلعه‌های الموت و لمّسر در حوالی شهر قزوین هستند. در تاریخ جهانگشای جوینی به طور مفصل در مورد چگونگی ساخت قلعه و زندگی جاری در آن و جنگ‌هایی که به چشم دیده، نوشته شده است. اما اگر مشتاق هستید به صورت خلاصه و روان در مورد این قلعه‌های تاریخی و تماشایی بیشتر بخوانید، و حتی به این قلعه‌ها سفر کنید و آن‌ها را از نزدیک ببینید، فقط و فقط کافی است روی لینک زیر کلیک کنید:
دهکدۀ چوبی در شهر نیشابور
دهکدۀ چوبی در شهر نیشابور 
دهکدۀ چوبی در شهر نیشابور
یکی دیگر از جاهای دیدنی نیشابور که به طور قطع جاذبه‌ای منحصر به فرد به شمار می‌رود با نام دهکدۀ چوبی شناخته می‌شود. شاید جالب باشد بدانید که در ابتدای امر، دهکدۀ چوبی ملکی شخصی بود. این ملک شخصی به فردی به نام مهندس مجتهدی تعلق دارد. آقای مهندس مجتهدی در ابتدا در باغ آبا و اجدادی خود درختان میوه کاشت. سال‌های بسیار این باغ بزرگ باغ میوه بود. پس از آن آقای مهندس مجتهدی از چوب درختان میوه استفاده کرد و سرگرم کار ساخت و ساز شد. حاصل ایدۀ خلاقانه و منحصر به فرد آقای مهندس مجتهدی دهکده‌ای چوبی است که تمام خانه‌های آن از چوب ساخته شده است و اولین و شاید حتی تنها مسجد چوبی ایران زمین را در بر گرفته است و خانۀ شخصی آقای مهندس مجتهدی نیز بر فراز این مجموعۀ رؤیایی می‌درخشد. به عبارتی دیگر این دهکدۀ جذاب و تماشایی بسیار شباهت دارد به کوچه‌ها و خانه‌های کانادا. در ابتدای این مجموعۀ تماشایی و دهکدۀ منحصر به فرد آلاچیق‌هایی مخصوص استراحت و استقرار گردشگران عزیز فراهم شده است. به این ترتیب برای تجربۀ لذت حضور در این دهکدۀ چوبی چشم‌نواز نیازی نیست که حتماً ساکن یکی از این خانه‌های چوبی دلبرانه باشید بلکه می‌توانید با کمپ‌زدن در یکی از همین آلاچیق‌ها مهمان دهکدۀ چوبی در شهر نیشابور باشید.
پ.ن: البته فرصت بازدید از این دهکدۀ تماشایی و سرشار از آرامش نیز وجود دارد. می‌خواهم بگویم حتی اگر زمان اندکی دارید و قصد ماندگاری در این دهکدۀ زیبا را ندارید باز هم از تماشای آن غافل نباشید. حتماً مهمان دهکدۀ چوبی باشید و حتماً در کوچه باغ‌های باصفای آن قدم بزنید و عطر طبیعت را در حضور درختان بلندقامت در کام بکشید. البته تماشای کلبه‌هایی یک طبقه، که از جنس چوب ساخته شده‌اند نیز بسیار جالب توجه و دلبرانه است؛ مخصوصاً برای افرادی که در شهرهای بزرگ و پرجمعیت، در میان ساختمان‌هایی بلند ساخته‌شده از آهن و سنگ، روزها را به شب‌ها پیوند می‌دهند.
آرامگاه بی بی شظیّه در شهر نیشابور
آرامگاه بی بی شظیّه در شهر نیشابور
یکی دیگر از جاهای دیدنی نیشابور با نام آرامگاه بی بی شظیّه شناخته می‌شود. بنای آرامگاه سرشار است از کاشی‌کاری‌های هنرمندانه و چشم‌نواز فیروزه‌ای و سبب شده است که این آرامگاه نیز درست به مثال شهر نیشابور فیروزه‌ای باشد و از دور بدرخشد. البته علاوه بر کاشی‌کاری‌های دلبرانه در این مسجد شاهد آینه‌کاری‌های فوق‌العاده نیز خواهید بود. به عبارتی دیگر بعد از مسجد جامع در شهر نیشابور، آرامگاه بی بی شظیّه یکی از مهمترین اماکن مذهبی و معنوی شهر به شمار می‌رود. همچنین شاید جالب باشد بدانید که آرامگاه بی بی شظیّه در قرن دوم هجری قمری بنا شده است و از آن زمان تا به امروز باقی مانده است و بدون شک در این مدت طولانی شاهد ماجراهای تاریخی بسیاری بوده است. شاید بتوان گفت یکی از دلخراش‌ترین واقعه‌های تاریخی حملۀ مغولان به شهر نیشابور است که بر اثر این حمله تمام شهر با خاک یکسان شد اما خوشبختانه خیلی زود دوباره سر و سامان یافت و به باد فراموشی سپرده نشد.
پ.ن: به نظر می‌رسد که بی بی شظیّه در دوران زندگی خود بانوی بسیار ارزشمند و شایسته‌ای بوده‌اند. چون درست در همان زمان که ایشان جان به جان آفرین تسلیم کرده‌اند این مقبره ساخته شده است. بسیاری از بزرگان برای چندین و چند سال یا شاید حتی گاهی چند قرن آرامگاه نداشته‌اند و در دوران بعد مورد توجه امرا و حکام قرار گرفته‌اند. علاوه بر این آرامگاه‌های بسیاری وجود دارند که در دوره‌ای از دوران بنا شده‌اند و حتی مورد توجه قرار گرفته‌اند اما پس از آن در دوره‌ای دیگر از دوران تاریخ به باد فراموشی سپرده شده‌اند. بر این اساس شایسته است همیشه در نظر داشته باشیم که توجه و علاقۀ ما مردم است که به هر کدام از این جاذبه‌ها رونق می‌بخشد یا با گرد و غبار فراموشی زیبایی و شکوهش را پنهان می‌کند. بنابراین می‌توان گفت امر گردشگری نه تنها جهان را به گردشگران می‌نمایاند بلکه حیات و شکوه را برای جاذبه‌ها به ارمغان می‌آورد.
زیارتگاه بانو پسنده در شهر نیشابور
زیارتگاه بانو پسنده در شهر نیشابور
یکی دیگر از جاهای دیدنی نیشابور که جاذبه‌ای مذهبی و معنوی به شمار می‌رود و در مجاورت آرامگاه بی بی شظیّه جای گرفته است با نام زیارتگاه بانو پسنده شناخته می‌شود. این زیارتگاه کوچک و ساده روح معنوی قابل توجهی دارد و همین سادگی و صمیمیت سبب می‌شود که گردشگران بسیاری این زیارتگاه را برای زیارت و به جا آوردن نماز و راز و نیاز با خداوند متعال و همچنین سیاحت بنا انتخاب کنند.
پ.ن: شهر نیشابور شهری تاریخی است. این شهر، شهر بزرگان است. شاید بتوان ادعا کرد که شهر نیشابور در مقایسه با تعداد قابل توجهی از شهرهای دیگر این سرزمین، حتی شهرهای بزرگ امروزی، قدمت بیشتری دارد. به همین دلیل هم ردّپای بزرگان دین و فرهنگ و ادبیات را باید در همین خاک متبرک جُست. خاک پاکی که هزاران سال از قدمتش می‌گذرد. خاکی که در ایران باستان شکوه و جلوه‌ای تمام عیار داشته است، پس از ورود اسلام هر روز بر این شکوه و جلا افزوده شده است و حتی پس از تار و مار شدن به دست سپاهیان مغول باز بلند شده و روی پا ایستاده است.
شاید جالب باشد بدانید که شهر تماشایی نیشابور که در قرون ۴ و ۵ و ۶ و ۷ هجری قمری از اهمیت بسیار زیاد و قابل توجهی برخوردار بود در سال ۶۱۸ هجری قمری مورد حملۀ قوم مغول قرار می‌گیرد. مردم شهر نیشابور در مقابل سپاهیان مغول دروازه‌های شهر را می‌بندند و اجازه نمی‌دهند که متجاوزان به شهرشان وارد شوند. گذر از دروازۀ شهر نیشابور ۱۲ روز به طول می‌انجامد و در تمام مدت این دوازده روز پیوسته جنگ و کشت و کشتار برپا بوده است. تا اینکه بالاخره سپاهیان مغول که تعداد بسیار زیادی را شامل می‌شده است دروازه‌های شهر را از بین می‌برند و به شهر وارد می‌شوند.
پس از ورود مغولان به شهر، کشت و کشتار مردم از حد و اندازه می‌گذرد. به صورتی که تمام مردم شهر که اتفاقاً جمعیت کمی هم نبوده‌اند کشته می‌شوند. بعد از این کشتار وحشیانه، مردمی که در پستوها مخفی شده بودند را از گوشه و کنار شهر بیرون می‌کشند. زنان را به کنیزی می‌برند و کودکان را به اسیری، مردان را می‌کشند و جوانان صاحب فن را به بیگاری می‌گیرند. برای مدتی طولانی شهر نیشابور خالی از سکنه باقی می‌ماند اما اهمیت این شهر از نظر موقعیت جغرافیایی سبب می‌شود که باز مردم به این شهر مهاجرت کنند و شهر را دوباره از نو بسازند.
گشت و گذار در کوچه‌باغ‌های نیشابور
گشت و گذار در کوچه‌باغ‌های نیشابور
یکی از زیباترین و دیدنی‌ترین شهرهای ایران زمین نیشابور باصفا است. این شهر دلبرانه در طول تاریخ ماجراهای بسیاری را پشت سر گذاشته است و در کتاب‌های تاریخی مهمی از جمله تاریخ بیهقی و تاریخ جهانگشا از آن بسیار یاد شده است. بنابراین شایسته است در هنگام انتخاب این شهر باشکوه به عنوان مقصد سفر، اهمیت تاریخی و هنری آن را نیز مورد توجه قرار دهید و حتماً از آثار تماشایی مستقر در این شهر عزیز دیدن کنید. نیشابور زیبا شهری است که غزنویان مهمترین روزهای تاریخ دوران خود را در آن سپری کرده‌اند. نیشابور عزیز شهری است که مورد محلۀ مغول قرار گرفت. این شهر تماشایی همیشه در دوران مختلف تاریخ از اهمیت و ارزشی قابل توجه برخوردار بوده است. در حال حاضر نیز جاهای دیدنی نیشابور درست مثل الماسی درخشان بر پهنۀ وسیع ایران زمین می‌درخشند و به جلوه‌گری می‌پردازند. گردشگران عزیز می‌توانند با اجاره سوئیت در نیشابور اقامت داشته باشند و در روزهای شاد و لذت‌بخش سفر خود به این شهر دل‌انگیز، جاذبه‌های جذاب و منحصر به فرد آن را از نزدیک ببینند و به واسطۀ این سفر شاد، تاریخ ایران باشکوه را مرور کنند.
میزبون گذر زیباترین و دل‌نوازترین لحظه‌ها را در نیشابور دیرینه و تماشایی برای شما یاران جان آرزو دارد …
سفر به شهر نیشابور به سلامت …
