قهر و آشتی، نام کوچهای است در شیراز که باریکی عرض آن و بلندای دیوار کاهگلی آن، رویارویی آدمها را ناگزیر میکند. یعنی آدمهایی که از این کوچه میگذرند چارهای ندارند جز اینکه با آنکه از روبهرو میآید رخ به رخ شوند. اینچنین هر کدورتی در میان باشد از بین خواهد رفت. شاید چون این طوری آدمهای قهر مجبور میشوند به عمق نگاه هم توجه کنند و ببینند که همچنان برق محبت در چشمان رقیب میدرخشد.
قرآن مجید، تفرقه را نوعی عذاب الهی میداند. البته که تفرقه بلای خانمان سوز است. از طرفی، ایجاد وحدت و الفت بین قلبها را یکی از الطاف الهی میداند. حضرت علی (ع) دربارۀ موافقت و همدلی میفرمایند: بر شماست پیوستن و موافقت و دوستی كردن و بپرهیزید از بریدن و ترك كردن و قهر کردن از همدیگر.
کوچۀ قدیمی قهر و آشتی بیانگر صمیمیت و گرمای محبت گذشتگان است. این کوچه از مردمی حکایت دارد که دور از تکلّف با صداقت، صمیمیت و محبت در کنار هم زندگی میکردند و البته برای عبور و مرور مجبور بودند از کوچههای کاهگلی عبور کنند و وقتی در این کوچهها خواسته یا ناخواسته با هم روبهرو میشدند اگر چنانچه کدورتی بود زائل میشد و از بین میرفت. میزبون شما را به آشتی و دوستی و همدلی دعوت میکند.
اما شاید افزایش محبت و دوستی تنها دلیل بنای چنین کوچهای نبوده باشد. البته شاید هم باشد. مسأله اینجاست که کوچۀ قهر و آشتی با این مشخصات تنها منسوب به شیراز نیست. شهرهایی از جمله بوشهر و یزد نیز حائز چنین کوچهای هستند.
شیراز، بوشهر و یزد، هر سه شهر گرم هستند و تقریباً آب و هوای مشابهی دارند. این امر باعث میشود فلسفۀ دیگری برای بنای چنین کوچهای مطرح گردد. گفته شده است که این کوچهها به این شکل طراحی و ساخته شدهاند که خنکای نسیم را به سمت خانهها هدایت کنند و از گرمای بیش از حد بکاهند. شاید بلند بودن دیوارها به دلیل ایجاد سایه در کوچه باشد. دیگر اینکه دیوارها کاهگلی هستند. احتمالاً جنس دیوار یعنی کاهگلی بودن آن در برابر دمای هوا عایق بوده است.
کوچۀ قهر و آشتی در شیراز
اگر دوست دارید کوچۀ قهر و آشتی شیراز را تجربه کنید که توصیه میشود حتماً به این امر مبادرت کنید بعد از ورود به شیراز و اندکی استراحت به خیابان آستانه بروید، روبهروی ساختمان شهرداری بافت تاریخی، کوچهای به نام بازارچۀ حاج اصغر میبینید که مغازههای قدیمی تنباکوفروشی نشانۀ آن است. از این مغازههای قدیمی عبور کنید، بعد در سمت راست خود کوچۀ صابونیها را میبینید. وارد کوچۀ صابونیها شوید. این کوچه را رد کنید به کوچۀ قهر و آشتی خواهید رسید. اگر دوست دارید قهری را پایان دهید کافیست فرد مورد نظر را با هر تدبیری شده است به این کوچه بکشانید. شک نکنید که قهر به آشتی خواهد انجامید. برای این کار خیر تعلل نکنید همین الان با اجاره سوئیت مبله شیراز رفتن خود را قطعی کنید.
شیراز در یک نگاه:
دلم از وحشت زندان سکندر بگرفت، رخت بربندم و تا ملک سلیمان بروم
کوچۀ قهر و آشتی در یزد
همان طور که گفته شد در یزد نیز چنین کوچهای وجود دارد. البته این کوچه در یزد با کوچۀ شیرازی متفاوت است. کوچههای آشتیکنان یزد مثل هزارتو به هم راه دارند و به هم پیچ میخورند. این پیچ خوردگی در دل کوچهها به قدری تکرار شده است که یک شبکۀ بزرگ از کوچههای متصل به هم را ساخته است. اگر دوست دارید از این کوچههای پیچ در پیچ عبور کنید به یزد سفر کنید، با اجاره سوئیت در یزد استراحت کنید و خستگی سفر را از خود دور کنید. بعد به محلۀ فهادان یزد بروید و در این هزارتوی کاهگلی قدم بزنید. وقتی در حال قدمزدن در این کوچه بودید میزبون را یاد کنید و به این سؤال پاسخ دهید: آیا کاهگلی و تو در تو بودن کوچهها سبب خنکی دلنشین کوچه نشده است؟
کوچۀ قهر و آشتی در بوشهر
یکی دیگر از شهرهایی که کوچۀ قهر و آشتی دارند بوشهر است. بوشهر نیز همچون یزد و شیراز آب و هوای گرمی دارد. به علاوه بوشهر به خلیج فارس نزدیک است. پس با این احتساب کوچۀ قهر و آشتی در بوشهر خنکای نسیم ساحل را به سمت خانههای شهر هدایت میکند. اگر دوست دارید میتوانید مراسم آشتیکنان را در بوشهر برگزار کنید. هیچ محدودیتی برای چنین تصمیمی وجود ندارد. برای آسایش و راحتی بیشتر توصیه میکنم پیش از حرکت، با اجاره سوئیت ساحلی در بوشهر آرامش خاطر خودتان را تضمین کنید. در طول سفر هم فقط به چیزهای خوب فکر کنید.
فراموش نکنید، هر شهری را که برای تفرّج یا آشتیکنان انتخاب کنید میزبون با شما خواهد بود. میزبون شما را تنها نخواهد گذاشت. به میزبون اعتماد کنید.
[…] جالب باشد که بدانید کوچۀ آشتی کنان یزد مربوط به محلۀ زرتشتیها است. کوچۀ باریک و بلند و پیچ در […]
[…] یا شاید بهتر باشد بگویم یکی دیگر از شگفتیهای شیراز، کوچۀ قهر و آشتی است. کوچهای باریک که اگر گذار آدمهای قهر به آن بخورد […]