سوغات مشهد با سوغات سایر شهرهای تماشایی ایران زمین متفاوت است. اقلام و کالاهایی که در بازارهای جدید و کهنسال این شهر بزرگ، عزیز و باقدمت خواهید دید با سایر اجناسی که در بازارهای بزرگ و مشهور در دیگر شهرها به فروش میرسد فرق میکند. در این مقاله قصد داریم مهمان شهر مشهد باشیم شاید هم بهتر باشد بگوییم در این مقاله قصد داریم زائر حرم مطهر رضوی باشیم، ماهیت این شهر منحصر به فرد را بهتر بشناسیم و در نظر بگیریم که اگر روزی و روزگاری به این شهر محبوب قدم گذاشتیم چطور علاقه و محبت خودمان را به عزیزانمان منتقل کنیم. البته ناگفته نماند که مشهد مقدس، شهری بزرگ و پهناور است و اجناس مختلف و متنوعی در بازارهای بسیارش به فروش میرسند اما همان طور که خیلی خوب میدانید برخی اقلام منحصر به بعضی از شهرها هستند؛ طوری که آن کالا یا شهر را به خود منحصر میکنند. از شما یاران جان دعوت میکنم با میزبون همراه باشید و راهی سفر شوید تا بیشتر و بهتر مشهد دلگشا را بشناسیم و امید که در سفر آتی به این شهر دلنواز بتوانیم بهترین یادگارها را برای عزیزترین عزیزانمان به ارمغان ببریم.
سیر و سیاحت در شهر مشهد همراه با میزبون
سوغاتی از قلب زمین
خیلی وقتها ما دوست داریم آنچه متعلق به یک شهر خاص است، یعنی دقیقاً در همان خاک و با همان آب و هوا و زیر نور خورشید درخشانی که از فراز همان آسمان میتابد و سبب میشود محصول ارزشمندی بروید و رشد کند را به عنوانا سوغات خریداری کنیم و برای عزیزترین عزیزان خود به ارمغان ببریم. خوشبختانه شهر مشهد یکی از همین مناطقی است که خاک و آب و هوای متفاوت و منحصر به خودش را دارد. در ادامه چند تا از مهمترین سوغاعت مشهد را معرفی خواهیم کرد که دقیقاً از قلب زمین میرویند و صد البته فواید بسیار بسیار زیادی هم برای ما انسانها خواهند داشت.
زعفران ناب
خوشبختانه در کشور عزیزمان ایران زیبا و در منطقۀ جغرافیایی خاصی که شهر مشهد واقع شده است گیاهی متفاوت و منحصر به فرد میروید و پرورش پیدا میکند. این گیاه خاص که با عنوان طلای قرمز شناخته میشود نه تنها از ارزش مادی بسیار بالایی برخوردار است بلکه سالیانه برای تعداد زیادی از افراد اشتغالزایی میکند و از راههای مختلف زندگیهای بسیاری را تأمین میکند. البته این طلای سرخ که شادیبخش و زندگی آفرین است در صنایع غذایی برای تولید رنگهای خوراکی، در صنعت نساجی، و همچنین در صنعت چرمسازی نیز کاربرد دارد. علاوه بر کاربردهای مادی و اقتصادی زعفران دارای خواص قابل توجه دارویی است که از جمله میتوان به خاصیت ضد سرطان بودن آن اشاره کرد و حق است که به خواص حیاتبخش دیگری از قبیل جوانسازی پوست و همچنین افزایش حافظه نیز یاد کنیم.
زعفران مرغوب را به سه شیوه عرض میکنند که عبارتند از: پوشال، سر گل و دستههایی دارای ریشه. البته گردشگران عزیز در غالب موارد بستههای زینتی زعفران را از فروشگاهها تهیه میکنند. این بستهها حجم اندکی از زعفران را دارند و غالباً با اشیاء زینتی دیگری از جمله سینی کوچک یا قوری کوچکی مخصوص دمکردن زعفران تزئین شدهاند.
زرشک مرغوب
یکی دیگر از شاهکارهای خلقت و طبیعت که در دیار خراسان میروید و جاذبهای ناب و منحصر به فرد در این شهر رؤیایی ایجاد میکند دانههای زرشک هستند که سرخی و طعم ترش و لذتبخش آن دلبرانه است و طرفداران بسیاری دارد. از روزگاران قدیم همیشه معروف بوده است که مشهد بینظیر خاستگاه زرشک مرغوب است. بنابراین در سفر خود به شهر تماشایی مشهد حتماً پس از گشت و گذار در دل شهر و در راههای مختلف بازارهای سرشار از شگفتی آن به سراغ فروشگاههای مخصوص فروش سوغات مشهد بروید و از زرشک ناب مشهد دلگشا برای عزیزان خود تهیه کنید. بستههای زرشک نیز به صورت زینتی و مخصوص سوغات آماده شدهاند و حمل و نقل آسان و بیدردسری خواهند داشت.
خشکبار دلبرانه
یکی دیگر از اقلامی که در فروشگاههای مختلف شهر مشهد دلبری میکند و چشمها را به خودش خیره میکند، خشکبار فرداعلا است. شاید باورش دشوار باشد اما در بیشتر مغازههای این شهر عزیز، مخصوصاً مراکزی که برای سوغات فعالیت میکنند و زائرپذیر هستند خشکبار فرداعلا در حجم وسیعی عرضه میشود. این خشکبار که شامل مغزهای مختلف از قبیل انواع بادام و پسته و فندق و تخمههای تفت داده و میوههای خشک شده میشود از محبوبیت بسیار بالایی برخوردار هستند بنابراین میزبون توصیه میکند در بستۀ سوغات مشهد حتماً از انواع مختلف خشکبار نیز قرار دهید.
ادویۀ مخصوص مشهدی
یکی دیگر از انواع سوغات ناب مشهد ادویهای خاص و منحصر به فرد است که خبر از ذائقۀ مردم شهر مشهد هم دارد و باعث خوشمزگی هرچه بیشتر غذاهای خانگی هم میشود. در شهر مشهد مقدس این ادویۀ خاص با نام ادویۀ هفت قلم شناخته و عرضه میشود. اگر در بازارهای این شهر، مخصوصاً فروشگاههای مخصوص برای تهیۀ سوغات قدم بزنید بدون شک رنگینکمانی از رنگهای مختلف را خواهید دید که به صورتی مرتب و منظم در کنار هم قرار گرفتهاند. این ادویۀ خاص از ترکیب ادویههایی نظیر: دارچین، سماق، گلپر، زنجبیل، فلفل سیاه، فلفل قرمز و زردچوبه تشکیل شده است. مردم شهر مشهد از این ادویۀ مخصوص در پخت آبگوشت و انواع خورش استفاده میکنند. البته ناگفته نماند که مصرف این ادویه به هیچ عنوان یک فرمول کلی و برای تمام مردم این شهر نخواهد بود. اما در کل قرار گرفتن این ادویهها که شامل رنگها و طعمهای مختلف هم میشود بسیار جذاب است و توجه عدۀ بسیار زیادی از رهگذران در بازار را به خود جلب میکند.
ترشی مشهدی
ترشی مشهدی یکی از اصلیترین و البته محبوبترین سوغات مشهد میباشد که شاید بتوان گفت کسی وجود ندارد که بتواند در برابر طعم و عطر این ترشیها مقاومت کند. ترشی مشهدی یک نوع ترشی است که عمده آن از آب گوجه، سرکه، فلفل سبز و قرمز، کلم بروکلی و هویج تهیه میشود. این مواد اصلیترین مواد به کار رفته در ترشی مشهدی هستند؛ اما میتوان بسته به ذائقه و سلیقه شخصی، از مواد دیگری مانند سیر و ادویههایی مانند آویشن نیز در آن استفاده کرد. معمولا ترشیهای مشهدی تند که مقدار فلفل آنها نسبتا زیاد است مورد توجه بیشتری قرار میگیرند. نکتهای که در مورد ترشی مشهدی باید بدانید این است که از زمان آماده کردن مواد ترشی تا زمانی که قابل استفاده شود، حداقل چند ماه زمان خواهد برد. اگر قصد دارید یک سوغات خوراکی از مشهد به شهر خود ببرید، ترشی مشهدی را حتما در لیست سوغات خود قرار دهید.
نقل و نبات
یکی دیگر از نابترین سوغات مشهد که در نوع خود بینظیر است و از محبوبیتی شایان توجه بهره دارد نقل و نبات است. در شهر مشهد تعداد بسیار زیاد و چشمگیری کارگاه تولید نبات و نقل وجود دارد. نباتهای کریستالی در طعمهای مختلف تولید و عرضه میشوند. البته همان طور که ناگفته پیداست بیشترین طعمی که تولید میشود طعم زعفرانی آن است. چون شهر مشهد خاستگاه زعفران است و بدون شک در این شهر عزیز زعفران حرف اول ذائقه را خواهد زد. البته در کنار نبات با انواع طعمهای مختلفش انواع و اقسام نقل تولید میشود که بسیار مورد توجه گردشگران و زائران عزیز قرار میگیرد.
جیلی بیلی خوش رنگ و رو
اما اگر به خرید سوغات مشهد از نوع تازه و جدید آن علاقه دارید بهتر است به سراغ جیلی بیلی بروید که به صورت پاستیلهای کوچک با طعمهای متفاوت در رنگهای مختلف تهیه میشود و در بستههایی کوچک و دلبرانه عرضه میشود. این سوغات، قدمت زیادی ندارد و در همین سالهای اخیر به فهرست سوغات شهر مشهد اضافه شده است.
اصل سوغات
مهر و سجاده
اما مگر میشود مهمان شهر مشهد بود و زیارت حرم مطهر را تجربه کرد و مهر و سجاده را به عنوان سوغات مشهد به ارمغان نبرد! بدون شک این زیارت کامل نخواهد بود مگر و فقط مگر همراه با مهر و سجاده باشد. ضمن اینکه در همان مغازههایی که انواع و اقسام مهر و سجاده و تسبیح به فروش میرسد چادر نماز دوخته نیز در معرض فروش قرار گرفته است. در واقع در کنار سایر موارد گفته شده توصیه میشود که حتماً و حتماً مهر و سجاده و تسبیح و حتی چادر نماز هم به عنوان سوغات تهیه کنید و برای عزیزان خود به ارمغان ببرید.
انگشتریهای عقیق و فیروزه
یکی دیگر از نابترین سوغات مشهد که به حق در نوع خود بینظیر و منحصر به فرد است و مخصوصاً از جهت حمل و نقل هم بسیار قابل توجه است انگشتریهای عقیق و فیروزه داست. این انگشتریها نه تنها محبوب هستند و دلربا، بلکه وزن و حجم کمی دارند و بار شما را در مسیر برگشت به شهر و دیار خودتان سنگین نخواهند کرد. ضمن اینکه میتوانند در موقعیتهای مختلف در انگشتان عزیزان شما قرار بگیرند، خاطرۀ سفر مشهد را زنده کنند و به راحتی هم از بین نروند. فقط کافی است مراقب باشید که گم نشوند. این انگشترها که از جنس نقره هستند با سنگهایی ارزشمند و پرخاصیت از قبیل عقیق، زمرد، فیروزه و غیره تزئین میشوند.
سفر به شهر مشهد
یکی از مهمترین دلایلی که گردشگران عزیز را به شهر مشهد فرا میخواند حرم مطهر رضوی و عطش برای زیارت بارگاه ایشان است. همچنین در کوچه و خیابانهای اطراف حرم رضوی انواع و اقسام فروشگاهها در قالب مغازههای حاشیۀ خیابان، بازارهای سرپوشیده و بازارهای روباز است. در تمام این فروشگاهها انواع و اقسام سوغات مشهد به فروش میرسد. مخصوصاً اینکه چون میزان سفر به این شهر و تقاضا برای خرید سوغات ناب آن بسیار زیاد است همیشه و در تمام فصول سال انواع و اقسام کالاهای یادشده که به عنوان سوغات این شهر مورد توجه قرار میگیرند در بازارها آمادۀ فروش خواهند بود. از حق نگذریم یکی از زیباترین جلوههای سفر همین گشت و گذار در بازارهای مختلف شهر تازه و خرید کالاهای منحصر به فرد آن شهر است. ضمن اینکه همین خرید ساده و کوچک میتواند کلی عشق و محبت بین افراد خانواده و دوستان و آشنایان ایجاد کند. این روزها گرچه اندکی شاهد دوری قلبها هستیم اما بدون شک با یک هدیۀ ساده، یک سوغات ناب و دلربا میتوانیم حجم بسیاری از عشق را هدیه کنیم و اجازه ندهیم که قلبها از هم فاصله بگیرند.