سوغات اصفهان منحصر به فرد، متمایز و ناب هستند. به همین دلیل هرگز امکان ندارد گردشگری به شهر اصیل و تماشایی اصفهان سفر کند و با دستان خالی و بدون سوغات به شهر و دیار خودش برگردد. اما بسیاری تنوع در این سوغات میتواند گردشگران عزیز را با مشکلاتی در تصمیمگیری و انتخاب بهترین گزینه روبهرو کند. به خاطر همین مسائل میزبون تصمیم گرفت معرفی کامل اما مختصری از سوغات این شهر عزیز و محبوب داشته باشد تا بتواند به گردشگران عزیز در انتخاب درست و شایسته کمک شایان توجهی کرده باشد.
به طور کلی میتوانیم سوغات ناب و اصیل اصفهان زیبا را در دو گروه بزرگ تقسیمبندی کنیم. در گروه اول میتوانیم به خوراکیهای خوشمزه که اتفاقاً اغلب شیرین هستند اشاره کنیم. در گروه دوم نیز لازم است از صنایع دستی خاص و هنرمندانۀ این شهر بگوییم که ظرافت و هنر را به اوج خودش رسانیده است و چشمهای تمام مردم جهان را به خودش معطوف میکند. در ادامه با تفصیل بیشتری در مورد هر دو گروه از این سوغات دلبرانه سخن خواهیم گفت. از شما عزیزان جان دعوت میکنیم تا انتهای مقاله با ما همراه باشید.
گشت و گذار در دل اصفهان زیبا همراه با میزبون
سوغات خوشمزه
سوغات اصفهان در قسمت وسیعی شامل خوراکیها و مخصوصاً شیرینیهایی منحصر به فرد و ناب میشود. شیرینیهایی که به قدری شهرت و محبوبیت دارند که در بیشتر شهرهای ایران زمین در فروشگاهها با نام سوغات مخصوص شهر اصفهان به فروش میرسند و حتی در خارج از ایران زمین نیز شناختهشده و محبوب هستند. در ادامه برخی از خوشمزهترین سوغات نصف جهان معرفی شده است.
گز
یکی از مهمترین و مشهورترین سوغات اصفهان گزهای مخصوص این شهر تماشایی است که نه تنها در ایران زمین بلکه در سراسر جهان نام و آوازهاش پیچیده است و از محبوبیتی غیر قابل وصف برخوردار است. گزهای اصفهان از مادهای خاص به نام گز انگبین درست میشوند. گز انگبین ریشۀ گیاهی منحصر به فرد است که با نام بته یا درخت گز شناخته میشود. شاید جالب باشد بدانید که شاخ و برگ این گیاه حالت چسبندگی خاصی دارد که بسیار یادآور کشش مخصوص گز به نظر میرسد.
پولکی
یکی دیگر از انواع سوغات مشهور مخصوص شهر اصفهان با نام پولکی شهرت دارد. این خوراکی ناب از خانوادۀ آبنباتها به شمار میرود و ظاهری بسیار شفاف دارد. در واقع هر دانۀ پولکی به قدری نازک درست میشود که شباهت پیدا میکند به شیشه و طرف دیگر آن به راحتی قابل دیدن است. انواع پولکی در طعمهای متنوعی شامل زعفرانی، پستهای، نارگیلی، کنجدی، کاکائویی، لیموعمانی، نعنایی، عسلی و زنجبیلی تهیه میشوند.
عسل فریدونشهر
شاید برایتان جالب باشد که بدانید عسل فریدونشهر اصفهان یکی از مرغوبترین عسلها در کل ایران است. عسلهای این منطقه به دلیل عدم استفاده زنبورها از شکر، برای بسیاری از بیماریها مفید بوده و جنبه درمانی دارند. عسلهای فریدونشهر اصفهان دارای تنوع نسبتا زیادی هستند. از گونههای مختلف این عسلها میتوان به عسل گون زرد، گون گز، عسل قنقال و عسل زول اشاره کرد. تولید عسل در این شهرستان به قدری گسترده و پیشرفته شده است که شرکت تعاونی زنبور داران در فریدونشهر در سال ۱۳۶۱ تاسیس شد و هرساله خدماتی مانند توزیع شکر، خرید موم ذوب شده از زنبور داران، خرید و فروش شکر، فروش موم عاج شده و فروش لوازم زنبور داری مانند اهرم و لباسهای زنبورداری را به زنبورداران منطقه ارائه می دهد. جالب است بدانید که آمار زنبورداران این شهر به بیش از ۲۰۰ نفر میرسد و تعداد متوسط کلنیهای آن حدود ۱۶۰۰۰ عدد میباشد. در سال به طور متوسط حدود ۶۰۰ تن عسل از زنبورداریهای این شهر تولید میشود که متاسفانه به علت خشکسالیهای اخیر این میزان در حال کاهشهای پی در پی میباشد.
برشتوک
یکی دیگر از انواع شیرینیهای سنتی ایرانی که در شهر اصفهان درست میشود و محبوبیت خاصی هم بین گردشگران ایرانی و جهانگردان خارجی دارد با نام برشتوک شناخته میشود. این شیرینی اصیل نیز در ابعادی کوچک تهیه میشود و از آرد، هل، گلاب به همراه پودر قند درست میشود. انواع مختلف این شیرینی بر اساس نوع آردی که در تهیۀ آن مورد استفاده قرار میگیرد متفاوت است و شامل نوع گندم و نخودچی میشود. سپس شیرینیهای پخته شده به شکل لوزی در قطعاتی کوچک برش داده میشوند و پس از بستهبندی به فروش میرسند.
شیرینی کرکی
یکی دیگر از انواع شیرینیهای رایج و محبوب در نصف جهان، که به عنوان سوغات اصفهان مورد توجه گردشگران و جهانگردان عزیز واقع میشود شیرینی کرکی است. این شیرینی دلبرانه نیز در ابعادی کوچک و با لطافتی بسیار تهیه میشود. شیرینی کرکی که طعم و ظاهری دلبرانه دارد همراه با چای صرف میشود. همچنین بستهبندی ظریف و هنرمندانۀ آن باعث میشود در اولویت انتخاب برای سوغات قرار بگیرد.
جوز قندی
اما اگر میخواهید برای سوغات بردن از شهر اصفهان سنگ تمام بگذارید بهتر است جوزقندی را انتخاب کنید. چون این شیرینی منحصر به فرد یکی از گرانترین انواع شیرینی اصفهانی به شمار میرود. این شیرینی در اصل یک میوهی محلی به نام الگ یا یک نوع هلو است که برای تبدیل آن به گرانترین شیرینی ابتدا پوستش کنده میشود و سپس به جای هسته، مغز گردوی آسیاب شده و خاک قند گذاشته میشود و در آخرین مرحله ترکیب به دست آمده به شیوهای خاص خشک میشود. شاید جالب باشد بدانید که این میوۀ محلی، خاص شهر اصفهان است و به این ترتیب این شیرینی هم با این سبک و سیاق و با این میوه فقط در شهر اصفهان درست میشود. در شهرهای دیگر انواع مشابه از سایر میوهها از قبیل آلو، انجیر، گلابی و… درست میشود.
سوهان عسلی
یکی از خوشمزهترین سوغاتی که میتوانید از شهر اصفهان تهیه کنید سوهان عسلی است. این شیرینی ناب از عسل، کره، شکر، خلال بادام و پسته، آب، گلاب و زعفران دم کرده درست میشود.
سوغات چشمنواز
سوغات اصفهان در بخش دیگر شامل صنایع دستی یا هنرهای ظریف ایرانی میشود. این دستۀ عزیز به طرز عجیبی چشمنواز و دلبرانه هستند. به صورتی که آوازۀ آن در سراسر عالم پیچیده است، هر ایرانی سعی میکند چند قلم از انواع آن را در خانۀ خود داشته باشد و جهانگردان از سراسر دنیا نیز مشتاق داشتن انواع و اقسام دلربای آن خواهند بود. در ادامه برخی از جذابترین انواع این هنرهای دستی برشمرده خواهد شد.
میناکاری
یکی از جذابترین صنایع دستی که زادگاه آن در ابتدا شهر اصیل اصفهان بوده است با نام میناکاری شناخته میشود. البته این هنر ظریف و تماشایی در حال حاضر در مناطق مختلفی از کشور عزیزمان ایران زمین رواج دارد. در تعریف این هنر دلبرانه باید گفت که میناکاری در واقع رنگآمیزی اشیاء با رنگهای شفاف و زیبا است. البته پیش از رنگآمیزی طرحهایی بسیار ظریف و هنرمندانه نیز بر سطح اشیاء نقش خواهد شد. ظرافت میناکاری باعث میشود طرحی ناب و چشمنواز نقش ببندد. بیشترین کاربرد میناکاری، هنرنمایی روی ظروف سفالی است.
خاتمکاری
یکی از محبوبترین و دلبرانهترین سوغات اصفهان هنر اصیل خاتمکاری است. شاید جالب باشد بدانید که در این هنر ظریف، قطعات کوچک و مثلثی شکل چوبی در کنار هم قرار میگیرند و در نتیجه برای اشکال هندسی زیبایی را خلق میکنند. البته لازم است به این نکته نیز اشاره شود که در هنر خاتمکاری علاوه بر چوب از مواد دیگری از قبیل استخوان شتر یا اسب، فلزهایی چون طلا، نقره، آلومینیوم و برنج؛ و انواع مختلفی از چوبهای آبنوس، عناب، نارنج، فوفل و … استفاده میکنند.
پارچههای قلمکار
در هنر قلمکاری روی پارچه، قالبهایی چوبی به رنگ آغشته میشوند و سپس روی پارچه کوبیده میشوند و در نتیجه نقشی تماشایی و چشمنواز از خود بر جای میگذارند. این هنر لطیف در میان گردشگران از محبوبیت بسیاری بهره دارد.
انواع کاشی
شاید بتوان ادعا کرد که هر گاه نام شهر اصفهان شنیده شود بلافاصله و بدون معطلی تصویری از کاشیهای فیروزهای دلبرانه در ذهن شنونده شکل میگیرد. بنابراین شایسته است بگوییم که یکی از جذابترین و محبوبترین سوغات اصفهان نیز همین کاشیهای آبیرنگ یا شاید م بهتر باشد بگوییم فیروزهای هستند که به صورت گلدان، ظروف زینتی و دیگر اشیاء قابل حمل طراحی میشوند و به فروش میرسند. از میان طرحهای مختلف کاشیکاری ظروف آبى با نقش سیاهقلم شهرضا از آوازهای جهانی برخوردار هستند.
قلابدوزی و دیگر دوختهای زینتی
شهر اصفهان، شهر هنر است. بنابراین شایسته است که از هنرهای پارچهای این شهر عزیز نیز یادی کنیم. بانوان هنرمند اصفهانی از دیرزمان تا به امروز سرانگشتان طلاییشان را بر فراز پارچههای ابریشمین به رقص وامیداشتهاند و آثاری از قبیل قلابدوزى، گلدوزى، سکمهدوزى و ملیلهدوزى خلق میکردهاند. هنوز هم خانوادههای ایرانی از انواع و اقسام پارچههای زینتی به عنوان رومیزی و … برای تزئین خانههای خود استفاده میکنند.
ملیلهکاری
شاید جالب باشد بدانید که هنر ملیلهکاری در واقع همان هنر آشنای نقرهسازی است که در شهر اصفهان با عنوان ملیله به کار میرود. محصولات حاصل از هنر ملیلهکاری بیشتر شامل انواع و اقسام گردنبند، دستبند، انگشتر و در کل زیورآلاتی اینچنینی میشود که طرفداران مخصوص به خودش را دارد.
قلمزنی
یکی از نابترین و مشهورترین سوغات اصفهان کارهای هنری قلمزنی است. این هنر زیبا بر روی انواع ظروف از قبیل سینی، گلدان، بشقابهای زینتی، قاب عکس و … پیاده میشود. اگر مشتاق خریداری انواع و اقسام این نوع از صنایع دستی اصفهان هستید میتوانید گشت و گذار در مغازههای خیابان چهارباغ و میدان نقش جهان را انتخاب کنید چون این قبیل اجناس در این بازارها به وفور پیدا میشوند. همچنین، علاوه بر قلمزنی سایر هنرهای ظریف دستی از جمله حکاکی، مشبک، و انواع دیگر برجستهکاری روی ظروف مختلفی مثل گلدان، سینی، لوازم تزئینی، سماور، بشقاب، جعبه و …. در این مغازهها در معرض دید گردشگران عزیز قرار گرفتهاند.
گشت و گذار در بازارهای اصفهان
سوغات اصفهان در نوع خود بینظیر هستند و حتی اگر مسافر این شهر اصیل نباشید باز هم دلبری میکنند؛ بنابراین اگر قرار باشد چند روزی را در این شهر تماشایی سپری کنید لازم و ضروری است که در بازار بزرگ شهر قدم بزنید، انواع و اقسام اجناس متفاوت و متمایزی که در این بازار باشکوه به فروش میرسند را از نظر بگذرانید و در نهایت به خرید سوغات مورد علاقۀ خودتان بپردازید. به این ترتیب نه تنها خودتان از سفر و روزهای زیبایش بیشتر لذت بردهاید بلکه رسم ارزشمند و شکوهمند هدیهدادن و سوغات بردن را هم رعایت کردهاید. این رسم عزیز رشتۀ محبت را مستحکم میکند و روزهای سفر را شیرین. سفرتان به شهر هنر و اصالت به سلامت …