شفارود رودخانه‌ای حیات بخش است که در شمال ایران عزیز واقع شده است. این رودخانۀ آبی از آبادی‌های بسیاری عبور می‌کند و در طول مسیر خود تشنگان بسیاری را سیراب می‌کند و از هر کجا که عبور می‌کند ردپای خود را بر جا می‌گذارد و سبب می‌شود آبی وجودش به سبزی حیات زمین‌ها و آبادی‌های اطرافش بدل شود.
آب حیات بخش است و هر کجا که باشد زندگی می‌بخشد. به همین دلیل یکی از جاذبه‌های گردشگری بی مثال آب است. زیرا در هر منطقه‌ای که رودی در جریان باشد فضای اطراف آن سبز و دل‌انگیز و روح‌نواز خواهد شد. بر همین اساس میزبون به معرفی رودخانۀ شفارود می‌پردازد و به وایت مسیر جریان این رود خروشان بلند می‌نشیند. با میزبون همراه باشید.
معرفی رودخانه شفارود
رودخانه شفارود
رودخانۀ شفارود ۹/۳۴۹ کیلومتر مربع مساحت دارد. آبراهۀ اصلی ۹۴/۴۴ کیلومتر طول دارد. همچنین طول رودخانه تا مصب ۳۰/۵۲ کیلومتر است. رودخانه شفارود یکی از رودخانه‌های مستقلی است که زیر حوضچۀ تالش قرار گرفته‌اند.
اهالی بومی این منطقه رودخانه شفارود را با نام‌هایی چون وسکه ربار، مینه رو و … نیز می‌شناسند که پشت هر کدام از این نام‌ها داستانی نهفته است. در بین رودخانه‌های شهر تالش شفارود دومین رودخانه پرآب این منطقه به حساب می‌آید و در مسیر آن رودهای بزرگ و کوچک دیگری نیز اضافه می‌شود که همین موارد نیز به پر آبی این رودخانه معروف می‌افزاید. رودخانه شفارود زیستگاهی برای ماهی‌های سردآب بومی است و به دلیل همین مناسب بودن در اطراف این رودخانه استخرهای پرورش ماهی متعددی بنا شده است تا از آب این رودخانه برای پرورش ماهی استفاده شود.
از ویژگی‌های این رودخانه، پرجاذبه بودنِ آن، است چون آبادی‌های آق مسجد، سکه، بناوی، دکان، پونل، سلطان و سکاسکه بشم در حاشیۀ این رودخانه واقع شده‌اند. برای بهره‌بردن از طبیعت بی‌نظیری که شفارود به زمین می‌بخشد می‌توانید به رضوانشهر گیلان سفر کنید. چند روز در این شهر بی‌نظیر اقامت داشته باشید و از تنفس در هوای پاک و تماشای زیبایی‌های بی‌مثال طبیعت لذت ببرید.
شفارود از کجا سرچشمه می گیرد؟
رودخانه شفارود
شفارود زیبا و پر جاذبه از کوه‌های سنبل و تیرو سرچشمه می‌گیرد، از رضوان شهر عبور می‌کند و سپس به دریای خزر می‌پیوندد. این رودخانۀ جاریِ آبیِ حیات بخش در طول مسیر خود رودخانه‌های دلبه رود، سیاهرود، میان رود، خوشابر، خولاکو، آستاوربار، هفت خونی و کوری را با خود همراه می‌کند و در مقابل رودخانه‌های میناروبار، ملارود و تیزرود را به اطراف رهسپار می‌سازد.
شاخه‌های اصلی شفارود
این رود خروشان دو شاخۀ اصلی شمالی و جنوبی دارد. شاخۀ شمالی آن شفارود و شاخۀ جنوبی آن خوشابر نامیده می‌شود. خوشابر یا سیاه بیل از کوه‌های سه کوه سر، امیر کوه، پالان سر و خالسدان سرچشمه می‌گیرد.
این رود حیات بخش آبادی‌های کلته، شیر بچه پیر، دشته میان و سرک را سیراب می‌کند و در نهایت به رودخانۀ شفاورد می‌پیوندد. البته خوشابر پیش از پیوستن به شفارود سیاه بل را نیز با خود همراه می‌کند و برای شفارود به ارمغان می‌آورد.
شاخه شمالی شفارود
شاخۀ شمالی شفارود، که شفارود اصلی به شمار می‌رود، از به هم پیوستن دو رودخانۀ سیاه رود و میان رود ایجاد شده است. سیاه رود از کوه‌های برزه کوه و زندانه سرچشمه می‌گیرد. این رود آبی رنگ سبزی بخش آبادی‌های چنگیز خونی، جلوه خوار، کنگه لیوه، رینه و معاف محله که در حاشیۀ آن واقع شده‌اند را سیراب می‌سازد.
رودخانه شفارود
چشمه های معروف در حوضۀ تالش
در حوضه تالش ۴۱۴ چشمه شناسایی شده است. از چشمه‌های معروف آن عبارتند از: ارووه خونی، سیاه خونی، کته لارخونی در نوآودره در حوالی آبادی زندانه و دامنه های کوه سنبل، باغ ربار خونی و حمامه خونی در جنوب آبادی دشت و دامان، کلی بل، بالونه سر و گلی رز در حوالی آبادی برن، سینه هونی، هنده هله خونی، ارووه خونی و هفت خونی در حوالی آبادی ارده، خرچال خونی و ویه خونی در آبادی اندل، شاه مرده خونی و ورزشم خونی در حوالی آبادی روده و گالش و خونی و لیل باغون در حوالی آبادی کهنه.
جالب است که در نام تمام این چشمه‌ها واژۀ خونی به کار رفته است. این امر بیان‌گر این نکته است که آب در زمین یا بر زمین هم چون خون در تن انسان یا سایر موجودات زنده است.
این آب یا این خون اگر نباشد حیات و زندگی وجود نخواهد داشت. اگر آب نباشد ابتدا زیبایی‌ها فرو می‌ریزند و سپس با از بین رفتن زیبایی‌ها اصلِ زیبایی بخش یعنی حیات نیز از طبیعت رخت بر می‌بندد و محو می‌شود. رودخانه‌ها رگ‌های حیات هستند و به آب محتاج.
جنگل شفارود
مسیر حرکت شفارود
رودخانه شفارود در منطقۀ کوهستانی در مسیری تقریباً غربی شرقی جریان دارد. این رودخانه پس از رسیدن به جلگه تغییر جهت می‌دهد و در مسیری کاملا شمال شرقی تا رسیدن به دریای خزر به حرکت خود ادامه می‌دهد و در نتیجه به دریای خزر سرازیر می‌گردد. در تمام این مسیر این رودخانۀ زیبا درست به مانند یک مداد رنگی آبی است که طبیعت با آن به رنگ آمیزی می‌پردازد و حاصل کارش به سبزی نقاشی زیبای طبیعت می‌انجامد.
رودخانه شفارود
دوره‌های پر آبی
رودخانه شفارود در هر سال دو دورۀ پر آبی دارد. یک دورۀ پر آبی در بهار و دیگری در پاییز است. رژیم این رودخانه برفی بارانی است. بیشینۀ آبدهی ماهانۀ رودخانه مربوط به ماه فروردین با مقدار ۰۹/۹ متر مکعب در ثانیه و کمینۀ آن در ماه مرداد با ۸۵/۲ متر مکعب در ثانیه است. همچنین میانگین آبدهی سالیانۀ این رودخانه برابر با ۵۶/۵ متر مکعب در ثانیه است.
شفارود و سبزی اطرافش
اهمیت شفارود
علاوه بر مسیر طولانی‌ای که این رودخانه می‌پیماید و آبادی‌های بسیاری که در طول این مسیر بلند سیراب می‌سازد باید اضافه کرد که ایستگاه آب‌شناسی پونل نیز در این حوضۀ آبریز واقع شده است. همچنین پل تاریخی پونل بر روی این رودخانه قرار گرفته است. این پل زیبا و دیدنی از جاذبه‌های رودخانه شفارود محسوب می‌شود. به علاوه از رودخانۀ شفارود، رودخانه‌های بسیاری در جلگه منشعب می‌شوند و سرانجام به دریای خزر می‌ریزند.
پل تاریخی شفارود
بر فراز رودخانۀ شفارود پلی آجری بنا شده است. این پل آجری در جاده تالش به رضوانشهر بر روی رودخانه شفارود در منطقه پونل، از توابع شهرستان رضوانشهر واقع شده است.
اهمیت ویژۀ این پل زیبا که سبب جذب گردشگران از دور و نزدیک می‌شود جنس این پل است. این پل تاریخی در دورۀ قاجاریه ساخته شده است. این پل زیبا و تاریخی بیش از سایر اجزا از آجر تشکیل یافته است. در سال ۱۳۸۶ پل تاریخی شفارود مورد بازسازی قرار گرفت.
پل تاریخی شفارود
پل تاریخی شفارود بر رودخانه شفارود
معماری به کار گرفته شده در این پل آجری تاریخی کم نظیر است. به گونه‌ای که در طرفین طاق و بر روی پاکان آن، دو ستون نمای مخروطی شکل و در بدنه جانب شمال پل، دو طاق نما به کار رفته است. ضخامت طاق اصلی در پایین و بالا یک متر است.
مصالح به کار رفته در پل تاریخی شفارود آجر و ساروج است. نحوۀ چیدمان آجرهای این پل به صورت افقی است. البته امروزه این پل کهن سال به دلیل همجواری با پل اصلی متروکه باقی مانده است و مورد استفاده قرار نمی‌گیرد اما همچنان یک جاذبۀ گردشگری جذاب به شمار می‌رود.
تماشای این پل و توجه به این امر که آجر و ساروج چطور عالمانه و هنرمندانه چیده شده‌اند که در عین زیبایی به قدر تمام سال‌های قدمت خود مقاوم بوده‌اند و پایدار باقی مانده‌اند بسیار غرور آفرین است.
سفر و زندگی
در تمام مسیری که رودخانۀ شفارود جریان دارد می‌توانید رنگ آمیزی هنرمندانه‌اش را ببینید. استان گیلان سراسر زیبایی و سبزی و طراوت و نشاط است. با تماشای رنگ سبز و شنیدن صدای آبی رود و تنفس عطر خاک آب زده، زندگی در اوج زیبایی خودنمایی می‌کند. همان طور که از نام این رود پیداست، این رود شفا بخش است. درواقع زندگی بسیاری از موجودات زنده از جمله ما انسان‌ها و نه فقط ما انسان‌ها که سایر موجودات زنده با این رود خروشان و عظیم وابسته است.
سرتان به سلامت.
سفرتان خوش.
[…] شفارود در استان گیلان، رودخانه‌ای آبی که سبزی می‌بخشد […]