ایران عزیز زیبایی‌های بی‌شماری را در دل خود جای داده است. این زیبایی‌ها گاهی با لطافت و احساس عجین شده‌اند و گاه با تاریخ و تمدن. گاهی از هنر و صنعت پرده برداشته‌اند و گاه از علم و دانش. اما در این میان دسته پنجمی هم وجود دارد که ما به ندرت به سراغش می‌رویم! زیبایی‌هایی که وحشت و بی‌رحمی جزء جدایی ناپذیرشان است. میزبون در این مطلب شما را به دره ارواح می‌برد. دره‌ای زیبا و شگفت‌انگیز که هر کسی نمی‌تواند به آن سفر کند.
دره کول خرسان که به دره ارواح شهرت دارد، در خوزستان قرار گرفته است. با شنیدن این نام اولین سؤالی که برای شنونده ایجاد می‌شود، این است که: آیا واقعا ارواح در این دره مخوف و سحرانگیز زندگی می‌کنند؟
برای پیدا کردن جواب خود با میزبون همراه شوید.
دره کول خرسان دزفول
کول در زبان محلی به معنی دره است. این‌که چرا به این دره کول‌خرسان می‌گویند را هیچ‌کس به طور دقیق نمی‌داند. عده‌ای از قدیمی‌ترها گفته‌اند که در گذشته این مکان محل زندگی خرس‌ها بوده است و به همین دلیل آن را کول‌خرسان یعنی دره خرس‌ها نامیده‌اند.
این دره با دزفول حدود ۳۵ کیلومتر فاصله دارد و به روستای بیشه‌بزان بسیار نزدیک است. دره کول خرسان که با نام‌های کول‌خرسون و اشکفت‌زرده نیز شناخته می‌شود در میان بیشتر مردم به دره ارواح شهرت یافته است. دمای هوا در این دره تفاوت چشم‌گیری با دزفول دارد. در دره ارواح هوای تابستان خنک و مطبوع است و دما حدود ۲۰ تا ۳۰ درجه سانتیگراد می‌باشد. این در حالی است که هوای دزفول در تابستان به بالای ۴۷ درجه سانتیگراد هم می‌رسد.
سفر به دره ارواح
هوای خنک و دل‌پذیر، زیبایی‌های مسحور کننده به همراه طبیعت مخوف و پر ابهام دره ارواح، ماجراجویان زیادی را در تابستان به سوی این منطقه از خوزستان می‌کشاند. نکته حائز اهمیت این است که سفر به کول خرسان برای هر گردشگری امکان‌پذیر نیست. وجود راهنمایی که این دره را به خوبی بشناسد و با مسیرها و شرایط جوی آن کاملا آشنا باشد بسیار ضروری می‌باشد. همچنین برای گذر از دره ارواح نیازمند تجهیزات مناسب هستیم. متأسفانه در سال‌های اخیر بی‌توجهی عده‌ای از گردشگران به این موضوع سبب حوادث مرگ‌باری شده است.
دره کول خرسان در عمق ۲۰۰ متر بین صخره‌های سنگی‌ای قرار گرفته است که اغلب پوشیده از گیاه هستند. در برخی از نقاط از دیواره‌های این صخره‌ها آبشارهایی سرازیرند که زیبایی این منطقه را چندین برابر کرده است. این دره به دلیل عمق زیاد و عرض کم در بیشتر ایام به نور مستقیم خورشید دسترسی ندارد و همین امر موجب می‌شود که هوای داخل دره در تابستان خنک و در زمستان گرم باشد.
مسیر دره در برخی نقاط عریض است و در برخی دیگر آن‌قدر کم عرض می‌باشد که تنها به اندازه گذر یک نفر، آن هم به سختی جا دارد! وقتی در حال گذر هستید به بالای سرتان نگاه کنید. سنگهای بزرگ و کوچکی را خواهید دید که هنگام ریزش از صخره‌ها، بین دیوار تنگ دو صخره گیر کرده‌اند و معلق مانده‌اند. حتی تصور این که بخواهیم از زیر این سنگهای بزرگ و معلق عبور کنیم هم ترسناک است. البته فراموش نکنیم یکی از مهمترین لذت‌های سفر به دره ارواح همین هیجان‌هایی می‌باشد که طبیعت وحشی در دره پدید آورده است.
درون دره چشمه‌های گوناگونی وجود دارد که در نهایت منجر به جاری شدن رودی در دل دره شده‌اند. این رود به صورت دائمی بوده و در بستر شن و ماسه سرازیر است.
به طور تقریبی حدود ۴ الی ۵ ساعت باید پیاده بروید تا به انتهای دره برسید. این مسیر حدود ۱۰ کیلومتر است. در انتهای دره رودخانه دز را خواهید دید. هر چه به انتهای دره ارواح نزدیک‌تر می‌شوید، سطح آب هم بالاتر می‌آید. این امکان وجود دارد که مجبور باشید قسمی از مسیر را شنا کنید. بسیاری از گردشگران نمی‌توانند این قسمت از مسیر را بروند و به ناچار از مسیر آمده باز می‌گردند.
ماجراجویان جسوری که تا انتهای مسیر دره را می‌پیمایند، به غاری می‌رسند که که شکلی قوس مانند دارد و آن‌ها را به حوضچه گهر وصل می‌کند. عمق حوضچه گهر حدود ۳ متر است. گهر محل مناسبی برای توقف گردشگران جهت استراحت است. بسیاری از افراد در این حوضچه آب‌تنی می‌کنند و خستگی مسیر پر پیچ و خم دره را از تن می‌زدایند.
پ.ن اول: شاید بتوان گفت گاهی وقت‌ها ذهن و روان انسان به طور مبرم به اندکی ترس، استرس، دلهره یا شاید حتی اندکی وحشت نیاز دارد. البته خوب است که این نیاز به آدرنالین در کمال اطمینان پاسخ گفته شود و خطری واقعی فرد را تهدید نکند.
اگر شما هم احساس می‌کنید که به قرارگرفتن در محیطی وحشتناک علاقه دارید. یا اگر احساس می‌کنید بیش از سایر افرادی که می‌شناسید به ماجراجویی و کشف عجایب ناشناخته تمایل دارید می‌توانید درۀ ارواح را به عنوان مقصد سفر خود انتخاب کنید. البته فراموش نکنید که لازم است تمام مسائل ایمنی را رعایت کنید. چون قرار است سفر به درۀ ارواح یک سفر ماجراجویانه و البته هیجان‌انگیز باشد و هرگز قرار نیست خطری شما و همراهیان شما را تهدید کند.
پ.ن دوم: برای سفر به نقاطی شبیه به درۀ ارواح که از پستی و همواری‌هایی غیرمتعارف برخوردار هستند و به گونه‌ای از جملۀ مکان‌های خطرناک به شمار می‌روند لازم است که حتماً لوازم و تجهیزات ویژه‌ای همراه خود داشته باشید. در واقع شاید برای یک سفر معمولی اگر چند وسیله را فراموش کنید مشکل خاصی ایجاد نشود اما اگر برای سفر به چنین مکانی وسیله‌ای ضروری را از یاد ببرید بدون شک با مشکلات عدیده و پیچیده‌ای روبه‌رو خواهید شد. بنابراین برای سفر به درۀ ارواح حتماً لازم است کفش مخصوص، کوله‌پشتی، لباس مناسب، مقداری خوراکی مقوی اما کم‌حجم، به همراه آب و به ویژه جعبۀ کمک‌های اولیه را همراه داشته باشید.
نکتۀ قابل توجه: جعبۀ کمک‌های اولیه یکی از مهمترین وسایل و ابزاری است که تمام گردشگران حتماً باید همراه خود داشته باشند. چون حادثه تنها یکبار رخ می‌دهد. اتفاقاً حادثه برای تمام افراد با هر سطح از توانایی و چابکی ممکن است رخ دهد. به این ترتیب تمام گردشگران در هر سطحی که باشند باید حتماً جعبۀ کمک‌های اولیه را در کوله‌پشتی خودشان قرار دهند. همچنین شایان توجه است که گردشگران حرفه‌ای قبل از هر وسیلۀ دیگر ابتدا جعبۀ کمک‌های اولیه را برمی‌دارند. چون می‌دانند که این جعبۀ کوچک جقدر اهمیت دارد.
آیا کول‌خرسان واقعا دره ارواح است؟
خیلی چیزها وجود دارد که باعث شده اینجا را دره ارواح بنامند. مسیرهای پر از پیچ و خم که بین دو صخره سنگی بلند قرار گرفته‌اند اولین گزینه برای ایجاد خوف در این فضا است. این مسیرها اغلب تاریک هستند و اگر هم نوری در آن دیده شود تنها به اندازه یک روزنه است.
در طول مسیر نیزارها و درختان انگور و انجیر وحشی به وفور دیده می‌شود. این گیاهان پیچنده با شاخ و برگ‌هایی تنیده در هم وقتی در تاریکی دره مشاهده می‌شوند، تصویری خوفناک پدید می‌آورند.
در ابتدای مسیر درختان سدر و نخل قد علم کرده‌اند. هنگامی که قسمتی از مسیر ورودی را طی می‌نمایید، دیوارها ارتفاع بیشتری پیدا می‌کنند. و نور خورشید کم می‌شود. پس از طی مسافتی تقریبا دیگر نوری وجود ندارد. همین شرایط است که فضا را مانند تصاویر خیالی و ترسناک می‌کند و باعث می‌شود که بسیاری از گردشگران فکر ادامه دادن مسیر را از سر بیرون کنند.
با همه این اوصاف نمی‌توان منکر زیبایی‌های منحصر به فرد دره ارواح شد. زیبایی‌هایی که ممکن است در هیچ کجا نتوانید مشاهده کنید.
ساختار طبیعت دره و خوف و وحشتی که برای افراد ایجاد می‌کند باعث شده تا این مکان به دره ارواح شهرت یابد. اسمی که بتواند در یک کلام شرایط درون دره را برای مخاطب تصویر کند.
چگونه به دره ارواح برویم؟
همان‌طور که در ابتدا گفتیم، گذر از این دره کار هر کسی نیست. وجود راهنمای با تجربه بسیار ضروری است. کسی که اطلاعات کافی و مهم را درباره کول‌خرسان در دست داشته باشد. در بهار به دلیل بارش‌های بهاری خطر سیل و طغیان رودخانه وجود دارد. با توجه به این‌که مسیر دره عرض کمی دارد، آب به سرعت بالا آمده و امکان پناه گرفتن را از فرد می‌گیرد. بهترین زمان سفر به دره ارواح روزهای پایانی بهار و فصل تابستان است. در این زمان هوای دره بسیار خنک و دل‌انگیز است.
اگر در منطقه شیهون خود را به روستای بیش‌بزان برسانید، می‌توانید به راحتی به دره ارواح دسترسی پیدا نمایید. البته روستای پاقلعه که در همین منطقه قرار گرفته هم به دره ارواح راه دارد.
بسیاری از ماجراجویانی که به دره ارواح می‌روند، در حقیقت برای سفر به دزفول آمده‌اند. اجاره ویلا در دزفول و بازدید از جاذبه‌های شگفت‌آورش یکی از آن سفرهایی است که هرگز از یاد نخواهد رفت. قبل از سفر هرگز نمی‌توانید تصور کنید که دزفول چنین جاذبه‌های بی‌نظیری دارد.
